2024/04/10 at 11:07 ΠΜ 10/04/2024 newsroom
του Στέλιου Παπαθανασόπουλου
Οι Έλληνες, κι όχι μόνον, έχουμε μια σχέση έλξης-απώθησης με το αυτοκίνητο: όσο το λατρεύουμε, άλλο τόσο το «μισούμε» γιατί πρέπει να αγοράζουμε καινούργια μοντέλα, πιο γρήγορα σε πόλεις των δρόμων των οποίων με τη βία μπορείς να τρέξεις για πάνω από 10 χιλιόμετρα.
Όμως το αυτοκίνητο μετέτρεψε τη ρυμοτομία των πόλεων μας, το σχεδιασμό των κατοικιών μας, τον τρόπο συνήθειας των αγορών μας, τις μετακινήσεις μας, θεωρήθηκε υπεύθυνο για τη δεύτερη βιομηχανική επανάσταση.
Το αυτοκίνητο λειτουργεί μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο που φαινομενικά εξαίρει την ατομικότητα, την κίνηση και την ταχύτητα. Λειτουργεί ως υποβοηθητικός παράγοντα των λειτουργιών της κοινωνικής ολοκλήρωσης, διότι αμφισβητεί κατά κάποιο τρόπο τα χωρικά όρια που εγκλωβίζουν το άτομο. Αποτελεί έναν συνδετικό κρίκο, που “γεφυρώνει” τις συνήθειες ζωής ανάμεσα σε διάφορες πληθυσμιακές ομάδες.
Στη θεωρία, οι οδηγοί αποτελούν μια κοινότητα ίσων ατόμων, με ίσα δικαιώματα και ίση δύναμη απόφασης “πάνω στην άσφαλτο”. Το αυτοκίνητο υλοποιεί την ατομικότητα στην κίνηση, η οποία το καθιστά όχημα προβολής, έκθεσης, αυτο-προσδιορισμού και πλούτου, στοιχεία που το σύγχρονο σύστημα θέλει να μας δίνει την εντύπωση ότι μας παρέχει. Όταν κάποιος αγοράζει ένα αυτοκίνητο αποκτά μια σειρά δυνατοτήτων. Δυνατότητα μετακίνησης σε αποστάσεις μακρύτερες από ότι μπορούσε, μεγαλύτερη ταχύτητα, επιλογή διαδρομής, πρόσβαση σε απόμακρες περιοχές. Ατομική μετακίνηση σημαίνει επίσης τη δυνατότητα αγοράς του δικού μου αυτοκινήτου, τη δυνατότητα να βάλω όση βενζίνη θέλω στο ρεζερβουάρ, τη δυνατότητα να προσδιορίζω την ταχύτητα των τροχών του οχήματος, την επιλογή των συνεπιβατών μου.
Η οδήγηση του αυτοκινήτου σηματοδοτεί την ατομική χρήση σε δημόσιο οδικό δίκτυο, αλλά η ένταξη και του αυτοκινήτου στις νέες τεχνολογίες το καθιστούν υποκείμενο στη μείωση της ιδιωτικότητας.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του μη κερδοσκοπικού Ιδρύματος Mozilla, τα αυτοκίνητα νέας ευφυούς τεχνολογίας αποτελούν τη χειρότερη κατηγορία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής σε σύγκριση με όλα τα προϊόντα που έχει εξετάσει από το 2017. «Αν το όχημά σας κατασκευάστηκε τα τελευταία χρόνια, πιθανότατα οδηγείτε σε μια μηχανή συλλογής δεδομένων που μπορεί να συλλέγει προσωπικές πληροφορίες τόσο ευαίσθητες όσο η φυλή, το βάρος και η σεξουαλική σας δραστηριότητα», αναφέρει η μελέτη με τίτλο «Privacy Not Included» (το οποίο στην πράξη αποτελεί έναν οδηγός αγορών και αξιολογεί το απόρρητο και την ασφάλεια των συνδεδεμένων παιχνιδιών, gadgets και έξυπνων οικιακών προϊόντων.
Η ερευνητές της Mozilla δήλωσαν ότι ξόδεψαν περισσότερες από 600 ώρες ερευνώντας τις πρακτικές προστασίας της ιδιωτικής ζωής σε 25 από τις κορυφαίες αυτοκινητοβιομηχανίες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Καμία από τις αυτοκινητοβιομηχανίες δεν πληρούσε τα ελάχιστα πρότυπα της ομάδας για τη χρήση και την ασφάλεια των δεδομένων, ενώ οι περισσότερες πήραν επίσης πολύ χαμηλή βαθμολογία στον έλεγχο των δεδομένων και στα ιστορικά της ιδιωτικότητας και της ασφάλειας. «
«Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται το αυτοκίνητό τους ως ιδιωτικό χώρο – κάπου όπου μπορείτε να καλέσετε το γιατρό σας, να κάνετε μια προσωπική συζήτηση με το παιδί σας στο δρόμο για το σχολείο, να κλάψετε για έναν χωρισμό ή να οδηγήσετε σε μέρη που ίσως δεν θέλετε να γνωρίζει ο κόσμος», δήλωσε η Jen Caltrider, διευθύντρια του προγράμματος Privacy Not Included της Mozilla. «Αλλά αυτή η αντίληψη δεν ανταποκρίνεται πλέον στην πραγματικότητα. Όλα τα νέα αυτοκίνητα σήμερα είναι εφιάλτες ιδιωτικότητας σε ρόδες που συλλέγουν τεράστιες ποσότητες προσωπικών πληροφοριών».
Μα είναι να δυνατόν και με ποιο τρόπο τελικά μας κατασκοπεύουν τα αυτοκίνητα; Οι αυτοκινητοβιομηχανίες κομπάζουν ότι τα αυτοκίνητά τους είναι ‘υπολογιστές σε ρόδες’ εδώ και χρόνια για να προωθήσουν τα προηγμένα χαρακτηριστικά τους, αλλά αυτά τα προηγμένα χαρακτηριστικά, σε συνδυασμό με τη συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο, έχουν μετατρέψει τα νέα αυτοκίνητα σε «ισχυρές μηχανές που κατασκοπεύουν δεδομένα», επισημαίνει η Mozilla. Τα σημερινά οχήματα διαθέτουν κάμερες που βλέπουν προς τα μέσα και προς τα έξω, μικρόφωνα και ένα ευρύ φάσμα αισθητήρων. Συλλέγουν ή αποκτούν πρόσβαση στα δεδομένα σας όταν συνδέετε το τηλέφωνό σας και όταν χρησιμοποιείτε τις εφαρμογές, τους χάρτες και τις συνδεδεμένες υπηρεσίες τους.
«Κάθε φορά που αλληλεπιδράτε με το αυτοκίνητό σας δημιουργείτε ένα μικροσκοπικό αρχείο του τι μόλις κάνατε», σημειώνει η Mozilla. Το αυτοκίνητό σας γνωρίζει «πότε γυρίζετε το τιμόνι ή ξεκλειδώνετε τις πόρτες», αλλά μπορεί επίσης να ανιχνεύσει πότε «τραγουδάτε δυνατά, επιδίδεστε σε ερωτικές περιπτύξεις στο πίσω κάθισμα ή οδηγείτε σε καταφύγιο ενδοοικογενειακής βίας».
Σύμφωνα με την έρευνα, από τις 25 αυτοκινητοβιομηχανίες, το 84% δήλωσε ότι μπορούν να μοιράζονται τα προσωπικά σας δεδομένα – «με παρόχους υπηρεσιών, μεσίτες δεδομένων και άλλες επιχειρήσεις για τις οποίες γνωρίζουμε ελάχιστα ή τίποτα» – και το 76% δήλωσε ότι μπορούν να πωλούν τα προσωπικά σας δεδομένα. «Έτσι, ενώ πηγαίνετε από το Α στο Β, χρηματοδοτείτε επίσης την ακμάζουσα παράλληλη δραστηριότητα του αυτοκινήτου σας στην επιχείρηση δεδομένων με περισσότερους από έναν τρόπους». Τι λένε οι αυτοκινητοβιομηχανίες; Ότι λαμβάνουν «πολύ σοβαρά υπόψη την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων των καταναλωτών τους» αλλά «εξακολουθούν να μην απαντούν πλήρως στις βασικές ερωτήσεις μας για την ασφάλεια», σύμφωνα με τους ερευνητές.
Τι μπορούν να κάνουν οι καταναλωτές αυτοκινήτων; Μάλλον λίγα πράγματα. Αν οι ενδιαφερόμενοι για αγορά αυτοκινήτων δεν επιλέξουν ένα μεταχειρισμένο, προ-ψηφιακό μοντέλο, «απλά δεν έχουν πολλές επιλογές». Κι επειδή τα κράτη ή οι κυβερνήσεις σε ατομικό πεδίο δεν θα μπορούσαν να έχουν κάποιο αντίκτυπο, ο λόγος ή πρωτοβουλία πέφτει στην παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναζητήσει και να θέσει ένα θεσμικό πλαίσιο που να προσπαθήσει να αντιμετωπίσει τα εν λόγω ή και εν δυνάμει ζητήματα.
Αναφορές:
Πηγή Φωτογραφίας: από Sunny Daye από το Pixabay