2023/01/10 at 6:46 ΜΜ 10/01/2023 newsroom
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ MD, PhD Ενδοκρινολόγο -Διαβητολόγο – Κωνσταντίνο Μπουτσουρή
ΤΟΥ ΙΩΝΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
«Viral» …έχει γίνει τις τελευταίες εβδομάδες στο TikTok, το Twitter και αλλού στο διαδίκτυο , ένα φάρμακο για τον διαβήτη, που πολλοί χρησιμοποιούν ακόμη και για να πετύχουν απώλεια βάρους, με τους ειδικούς, ωστόσο, να προειδοποιούν ότι το φάρμακο αυτό δεν είναι «θαυματουργό».
Σύμφωνα με τους New York Times, το συγκεκριμένο φάρμακο έχει γίνει το αγαπημένο δεκάδων διασημοτήτων, μεγιστάνων και εκατομμυρίων απλών ανθρώπων, που αναρτούν βίντεο στο TikTok εξυμνώντας το. Ακόμα και ο νέος ιδιοκτήτης του Twitter, Ίλον Μασκ, είχε γράψει κάποτε ότι καταφέρνει να διατηρείται σε φόρμα χάρη του Ozempic
Στο πλαίσιο αυτό συνάντησαμε τον διακεκριμένο γιατρό Κωνσταντίνο Μπουτσουρή, στο ιατρείο του στην Νέα Σμύρνη και εκείνος προσηνής ,προσπάθησε μετά από δική μας παραίνεση να μας βοηθήσει να καταλάβουμε γιατί η παχυσαρκία είναι ασθένεια για τον δυτικό κόσμο.
Ο Κωνσταντίνος Μπουτσουρής είναι Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα τον τρόπο επίδρασης των γονιδίων στην εκδήλωση και στη θεραπεία της παχυσαρκίας και μας μίλησε αναλυτικά και για την απώλεια βάρους μέσω ενέσεων καθώς είναι το θέμα των ημερών στην ιατρική κοινότητα αλλά και γενικότερα στην κοινωνία.
– Τελικά γιατρέ, φάρμακα ή δίαιτα- ποιος είναι τελικά ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να χάσουμε βάρος; Τι γίνεται με τις ενέσεις Ozempic οι οποίες όσοι τις χρησιμοποιούν έχουν χάσει πράγματι βάρος;
Και τα δυο, κατά περίπτωση. Το Ozempic αποτελείται από μια ένωση, τη σεμαγλουτίδη, που προορίζεται για άτομα με διαβήτη τύπου 2 και χρησιμοποιείται για μακροχρόνια διαχείριση βάρους.
Το Ozempic εγκρίθηκε για πρώτη φορά από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) στη χαμηλότερη δόση του 1 χιλιοστόγραμμο, ωστόσο, η δόση των 2,4 χιλιοστόγραμμων έχει δείξει πιο ελπιδοφόρα αποτελέσματα.
Προηγούμενη έρευνα του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα διαπίστωσε ότι οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι συμμετέχοντες στην έρευνα που έκαναν ένεση με το Ozempic εβδομαδιαία ,έχασαν μέχρι και 37 κιλά.
Αυτή την στιγμή, το FDA έχει καταχωρήσει το Ozempic που είναι ένεση για τον διαβήτη αλλά και την παχυσαρκία ως δύο από τα δεκάδες φάρμακα που βρίσκονται σε έλλειψη .
Το αυξημένο ενδιαφέρον για το Ozempic φαίνεται λοιπόν πως οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι οι άνθρωποι το λαμβάνουν για να χάσουν κιλά. Πράγματι το Ozempic δίνει μια σημαντική ώθηση στον οργανισμό για να χάσει κιλά.
Σε κάθε περίπτωση όμως είναι σημαντικό να γνωρίζει ο κόσμος τις πιθανές παρενέργειες του φαρμάκου, καθώς και το ποιοι μπορούν ή δεν μπορούν να το λάβουν.
Το φάρμακο μιμείται, μια ορμόνη που ονομάζεται πεπτίδιο-1 τύπου γλυκαγόνης, που παράγουμε φυσικά στα έντερά μας, περιορίζοντας την όρεξη, δίνοντας σήμα στο σώμα μας ότι αισθανόμαστε χορτάτοι και προτρέποντας το στομάχι μας να αδειάζει πιο αργά. Για τους ασθενείς που παίρνουν το φάρμακο, «τα φαγητά που τους άρεσαν στο παρελθόν δεν είναι πλέον ελκυστικά” και αυτό βοηθά.
Ωστόσο, όσοι διακόψουν τη λήψη του φαρμάκου ,μπορεί να ξαναρχίσουν να παίρνουν βάρος για αυτό χρειάζεται προσοχή.
–Ποιες είναι οι παρενέργειες της ένεσης;
Άτομα που λαμβάνουν το Ozempic ή το Wegovy μπορεί να παρουσιάσoυν ναυτία και αφυδάτωση. Επιπλέον, μπορεί να αισθάνονται κόπωση και αδιαθεσία. Οι κενώσεις τους μπορεί να αλλάξουν, με μερικούς ασθενείς να έχουν διάρροια και άλλους να παρουσιάζουν σοβαρή δυσκοιλιότητα. Οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται κατά τη λήψη αυτών των φαρμάκων ώστε οι γιατροί να μπορούν να συνταγογραφήσουν φάρμακα κατά της ναυτίας και καθαρτικά ή μαλακτικά κοπράνων. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το φάρμακο θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο παγκρεατίτιδας, μιας επώδυνης κατάστασης που προκαλεί φλεγμονή στο πάγκρεας.
Οι γιατροί συνήθως ξεκινούν τους ασθενείς με χαμηλότερη δόση Ozempic και στη συνέχεια την αυξάνουν σταδιακά, για να ελαχιστοποιήσουν αυτές τις παρενέργειες.
– Γιατρέ, στη σημερινή εποχή κυριαρχεί το φαινόμενο body shaming, δηλαδή αρνητικά και επικριτικά σχόλια για το βάρος και το σώμα των άλλων κάτι που πήρε μεγάλες τηλεοπτικές και πολιτικές διαστάσεις. Πολλοί λένε ότι το φαινόμενο σχετίζεται με την εργαλειοποίηση και την εμπορευματοποίηση του σώματος. Ένας άνθρωπος είναι μόνο θερμίδες και κιλά; Δεν είναι ψυχή, μυαλό, προσωπικότητα, καλλιέργεια;
Πραγματικά είναι απορίας άξιον γιατί πρέπει να μας αφορούν τα κιλά των άλλων ανθρώπων. Δεν πρέπει να μας αφορά. Δεν είναι δικό μας λογαριασμός , ούτε θα κρίνω την προσωπικότητα του άλλου από τα κιλά του. Από εκεί και πέρα ο καθένας μας ξέρει πως πρέπει να είναι για να έχει καλή υγεία. Καλώς η κακώς η ιατρική επιστήμη δίνει τον ορισμό της παχυσαρκίας. Δεν μπορεί κάποιος να το αμφισβητήσει γιατί είναι σαν να αμφισβητεί την ίδια την ασθένεια. Μερικά πράγματα τα βλέπουμε κατάματα οι γιατροί και λέμε ναι αυτός είναι παχύσαρκος, έχει κακοήθης παχυσαρκία, νοσογόνο παχυσαρκία. Δεν γίνεται ο γιατρός να μη πει την αλήθεια στους ασθενείς του. Δεν προσβάλλουμε τον ασθενή , ούτε του κάνουμε μπούλινγκ όταν με βάση το ύψος του βλέπουμε πολλά κιλά στην ζυγαριά. Ο γιατρός θέλει και είναι υποχρέωση του να βοηθήσει τον ασθενή του. Εγώ καλούμαι να βοηθήσω κάποιον που θέλει να βοηθηθεί. Δεν θέλω να κρίνω τον συνάνθρωπο μου, να τον στεναχωρήσω, να τον προσβάλω. Αλλά από την άλλη δεν θα αλλάξει και η ιατρική και η επιστήμη και το τι ορίζουμε ως παχυσαρκία για να μην δυσαρεστήσω τον ασθενή που έχει βάρος.
-Η υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα, τι επιπτώσεις επιφέρει στην υγεία ;
Η παχυσαρκία οδηγεί σε πολλά νοσήματα όπως διαβήτης αλλά και σε προβλήματα ορθοπεδικά .Επίσης η παχυσαρκία δημιουργεί και καρκίνο.
_ Κύριε Μπουτσουρή,λέγεται από την ιατρική επιστημονική κοινότητα ότι ένας στους πέντε ενήλικες (20%) στην Ελλάδα, όπως και στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μαζί με τους υπέρβαρους,δηλαδή το 50% των ενηλίκων, έχει βάρος -και λίπος- πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα. Με την καραντίνα για τον covid-19, τα κιλά αυξήθηκαν και δεν λένε να φύγουν…Τι να κάνουμε;
Αν κάποιος στην πανδημία είχε περιττά κιλά και στην καραντίνα πήρε ακόμη περισσότερα δεν θα πρέπει να τα παρατήσει. Με τίποτα! Θα ατσαλώσει την θέληση του γιατί όλα έχουν να κάνουν με την ψυχολογία και θα πει εγώ θα φτάσω σιγά -σιγά στα χι, ψι κιλά που ήμουν πριν την πανδημία και θα αγωνιστώ να χάσω και κάποια ακόμη. Δεν είναι τζάμπα κόπος να χάσουμε τα κιλά της καραντίνας. Είναι σπουδαίο επίτευγμα. Ξέρετε είναι πολύ δύσκολο να χαθούν κιλά και πολλά κιλά. Προσωπικά επιβραβεύω τους ασθενείς μου που χάνουν ακόμη και δυο και πέντε και δέκα κιλά και πόσο μάλιστα περισσότερα. Θέλει πολύ πειθαρχία. Δεν είναι εύκολο να χάσεις κιλά και μιλάω με την ιατρική μου ιδιότητα. Θα φτάσουμε λοιπόν στα κιλά που είχαμε πριν την πανδημία με ένα ισορροπημένο τρόπο διατροφής και άσκησης. Τι εννοώ καλή διατροφή; Πολύ απλά, εννοώ την αποφυγή των σύγχρονων επεξεργασμένων ζαχάρων . Θέλουμε ζάχαρη; Δεν υπάρχει θέμα. Η βρώση ζάχαρης, από τα φρούτα, την μαύρη σοκολάτα, το μέλι, δεν μας πειράζει καθόλου. Η φυσική παραγωγή της ζάχαρης μέσα από τα προϊόντα της γης μας δίνει μάλιστα και ενέργεια. Ότι ζωντανό και φρέσκο μας κάνει καλό. Πάμε τώρα στον τομέα που λέγεται άσκηση. Πολλοί άνθρωποι σήμερα περπατάνε, αλλά συνεχίζουν να έχουν περιττά κιλά. Για μένα η άσκηση όταν θέλουμε να χάσουμε κιλά πρέπει να είναι στοχευμένη. Η άσκηση θέλει χρόνο και να την κάνουμε με χαρά. Αλλιώς αν μπαίνουμε σ ένα πρόγραμμα γυμναστικής με άγχος και με αίσθημα κόπου θα έχουμε αρνητικό και αντίθετο αποτέλεσμα στην απώλεια βάρους.
-Πως αντιμετωπίζεται ολιστικά το πρόβλημα της παχυσαρκίας ;
Τα είπαμε και παραπάνω πλέον υπάρχουν καινούργια φάρμακα όπως ενέσεις που δημιουργούν ένα αίσθημα κορεσμού που θα βοηθήσουν τους παχύσαρκους να χάσουν κιλά για να τους δώσουν ένα έναυσμα για να ακολουθήσουν ένα καινούργιο τρόπο ζωής. Μετά όμως θα ξαναγυρίσουμε στον κλασσικό τρόπο αντιμετώπισης την σωστή διατροφή , άσκηση και σε κάτι πολύ σημαντικό στον καλό ύπνο. Οι άνθρωποι που δεν έχουν καλό και επαρκή ύπνο παχαίνουν. Το να κοιμάται καλά κάποιος τον βοηθάει να χάνει βάρος. Αλλιώς η κορτιζόλη η οποία έχει άμεση σχέση με το βάρος μπλοκάρει τον μεταβολισμό και τον οργανισμό μας και δεν μας βοηθάει να χάσουμε τα κιλά μας. Καλός ύπνος λοιπόν, αυτό συνιστώ. Η παχυσαρκία είναι πολυπαραγοντική. Τι θέλω να πω; Θέλεις τα γονίδια μας , θέλεις η άσχημη διατροφή με πολύ λίπος, υδατάνθρακες, θες η καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης, θέλεις ο θυροειδής, η εμμηνόπαυση; Εμείς οι γιατροί μιλάμε κυρίως για διατροφή και φυσική δραστηριότητα αλλά η κάθε περίπτωση είναι μοναδική και πρέπει να γίνουν εξετάσεις. Η παχυσαρκία είναι ασθένεια.
-Χρειάζεται και ψυχοθεραπεία στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας;
Πέρα από τον ενδροκρινολόγο, τον διαβητολόγο, ειδικό γιατρό σε θέματα μεταβολισμού ο ίδιος ο ασθενής πρέπει να ψάξει και να κουμπώσει μ ένα ψυχοθεραπευτή που θα τον βοηθήσει σ αυτή την μάχη με το χάσιμο των κιλών. Ο ασθενής που καταφεύγει στο φαγητό για απόλαυση ή για να καλύψει διάφορα συναισθηματικά κενά χρειάζεται βοήθεια ψυχολόγου για να καταφέρει μια ολιστική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Από κάποια στιγμή και έπειτα αν έχεις πάει στον ψυχολόγο σου, στο γιατρό σου , στον γυμναστή σου και δεν έχεις δει αποτέλεσμα, μπορεί να φανώ σκληρός αλλά ίσως δεν θέλεις να χάσεις βάρος. Ίσως καλύπτεσαι από αυτή την απόλαυση. . Αλλά πρέπει να έχουμε αυτογνωσία στην ζωή. Καλή και η απόλαυση αλλά έχει και επιπτώσεις. Γιατί τα πολλά κιλά θα φέρουν ασθένειες. Εμείς οι γιατροί τι βλέπουμε; Ότι υπερέχουν οι παχύσαρκοι, οι υπέρβαροι και μια βόλτα να κάνουμε στο δρόμο αρκεί. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και παρόλο που μιλάμε για υγιεινή διατροφή η παιδική παχυσαρκία έχει φτάσει στα ύψη. Τελικά τι έχουμε καταφέρει μ όλο αυτό το λαιφ -σταιλ του υγιεινισμού; Σαν μάρκετινγκ μου φαίνεται. Στην ουσία όμως πόσοι ζουν υγιεινά; Όλα αυτά τα ροφήματα, οι κάψουλες που βγαίνουν στο εμπόριο για να χάσεις εύκολα και γρήγορα κιλά είναι φενάκη. Για μένα προσωπικά όλα αυτά τα σκευάσματα δουλεύουν περισσότερο στο θυμικό του ανθρώπου που έχουν ανάγκη να πιαστούν από μια ελπίδα. Είναι δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι δεν υπάρχει καμία βοήθεια πέρα από τον εαυτό μου στην μάχη με τα κιλά. Αλλά ναι αυτή είναι η αλήθεια. Είναι έμμεση βοήθεια τα χαπάκια για να χάσεις βάρος . Ο βασικός παράγοντας είσαι εσύ ο ίδιος και η θέληση σου!!!
-Οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση πέρα από την αύξηση του βάρους ποια άλλα προβλήματα αντιμετωπίζουν με τις ορμόνες τους,με τα οστά τους και τι πρέπει να κάνουν για να προλάβουν για να έχουν ως μεσήλικες μια όμορφη ζωή αλλά και καθώς βαδίζουν στην τρίτη ηλικία μια ζωή με λιγότερα προβλήματα και πόνους;
Η εμμηνόπαυση είναι μια μεγάλη περίοδος για την γυναίκα, όπου πρέπει να καταλάβει ότι είναι ένας τελείως διαφορετικός οργανισμός από ότι πριν. Να θεωρήσουμε ότι η περίοδος είναι μια μορφή εκτόνωσης για τις γυναίκες και του ορμονικού συστήματος . Όταν σταματάει η περίοδος η γυναίκα καλείται να ισορροπήσει και να βρει τρόπο εκτόνωσης. Πρέπει να αντιμετωπίσει η γυναίκα λοιπόν μια νέα κατάσταση. Να φύγει από μια ρουτίνα 40 ετών και να μπει σε κάτι άλλο. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να το αντιμετωπίσει. Αν δεν απευθυνθεί σ ένα ιατρό θα είναι μια ιδιαίτερη συνθήκη για αυτήν γιατί θα έχει και ψυχολογικές διαταραχές και αύξηση βάρους και εφιδρώσεις και άλγη. Επειδή λοιπόν όλη αυτή η περίοδος είναι λίγο καταθλιπτική δοκιμάζει γλυκά και θέλει να τρώει ζάχαρη και αυτό είναι επικίνδυνο . Ανεβάζει βάρος λοιπόν, χαλάει η εξωτερική εικόνας της, αυτό της δημιουργεί ψυχολογικά προβλήματα. Μιλάμε για ένα φαύλο κύκλο. Γιατί προσπαθεί, αγωνίζεται και δεν μπορεί να τα καταφέρει . Για μένα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με ελαφρά την καρδία ο όρος εμμηνόπαυση στις γυναίκες. Χρειάζεται ιατρική αρωγή και συμπαράσταση. Η εμμηνόπαυση κρατάει σε μια γυναίκα περίπου δέκα χρόνια,έρχεται ξαφνικά και χρειάζεται βοήθεια και από το περιβάλλον της και από τους ειδικούς. Ας δούμε με μεγαλύτερη ζεστασιά το θέμα αυτό γιατί η εμμηνόπαυση για την γυναίκα είναι μια τελείως διαφορετική κατάσταση και κρατά χρόνια. Το ποσοστό των γυναικών που περνάνε έμφραγμα μετά την εμμηνόπαυση σαφώς και μεγαλώνει αφού η προστασία των οιστρογόνων παύει να υπάρχει. Έτσι βρισκόμαστε στις ίδιες πιθανότητες να πάθει ισχαιμικό όπως και οι άνδρες σ αυτή την ηλικία.