Η γεωπολιτική αβεβαιότητα και οι πολυεθνικές

2024/12/18 at 9:23 ΜΜ 18/12/2024 newsroom 

Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις δοκιμάζουν την ανθεκτικότητα των
παγκόσμιων οργανισμών και θέτουν σε αμφισβήτηση τις υφιστάμενες στρατηγικές
ανάπτυξης. Οι πόλεμοι στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή και ο κλιμακούμενος
ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας έχουν τραβήξει την προσοχή των διευθυντικών στελεχών
και των διοικητικών συμβουλίων. Οι παγκόσμιοι επιχειρηματικοί ηγέτες
αναρωτιούνται: “Ποιο είναι το μέλλον της παγκόσμιας επιχείρησης; Χρειάζεται να
αλλάξουμε ριζικά τις στρατηγικές και τη δομή;”
Τα ερωτήματα αυτά τίθενται εν μέσω μιας μετρήσιμης μείωσης της παγκόσμιας
συνεργασίας για την ειρήνη και την ασφάλεια και της επιβράδυνσης της συνεργασίας
σε άλλους τομείς, όπως αποτυπώνεται σε ένα νέο βαρόμετρο παγκόσμιας
συνεργασίας που δημοσιεύθηκε από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ και τη
McKinsey τον περασμένο Ιανουάριο. Η ένταση και η διάρκεια των συγκρούσεων
παγκοσμίως βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα από την εποχή πριν από το τέλος
του Ψυχρού Πολέμου: 183 ενεργές συγκρούσεις το 2023, με τα βίαια γεγονότα
πέρυσι να αυξάνονται κατά 28% και τα θύματα κατά 14%2.
Επιπλέον, το 2024 είναι η χρονιά των εθνικών εκλογών, με περισσότερες από 60
χώρες και σχεδόν το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού να προσέρχεται στις κάλπες.
Ακόμη και αν μόνο ένα υποσύνολο αυτών των εκλογών οδηγήσει σε αλλαγές στην
ηγεσία και την πολιτική, οι ηγέτες των επιχειρήσεων δεν μπορούν να αγνοήσουν την
πολιτική αβεβαιότητα στο πλαίσιο μιας εξελισσόμενης παγκόσμιας τάξης.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι επιχειρηματικοί ηγέτες θεωρούν τη
γεωπολιτική ως τον κορυφαίο κίνδυνο για την παγκόσμια ανάπτυξη και θεωρούν τις
πολιτικές μεταβάσεις ως τον κορυφαίο αναδυόμενο κίνδυνο, σύμφωνα με την
τελευταία παγκόσμια οικονομική μας έρευνα. Οι ηγέτες των επιχειρήσεων μας λένε
ότι οι αποκλίνουσες κανονιστικές απαιτήσεις, ο αυξημένος κίνδυνος εντός της αγοράς
σε πολλές γεωγραφικές περιοχές και η ανάγκη δημιουργίας τοπικών καλόπιστων
μονάδων χωρίς να δημιουργείται αδικαιολόγητος κίνδυνος για τη μητρική είναι οι
λόγοι που τώρα, όπως το έθεσε ένα στέλεχος με το οποίο μιλήσαμε, “η γεωπολιτική
υπερισχύει των κεφαλαιαγορών”.
Επιπλέον, το 2024 είναι η χρονιά των εθνικών εκλογών, με περισσότερες από 60
χώρες και σχεδόν το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού να προσέρχεται στις κάλπες.3
Ακόμη και αν μόνο ένα υποσύνολο αυτών των εκλογών οδηγήσει σε αλλαγές στην
ηγεσία και την πολιτική, οι ηγέτες των επιχειρήσεων δεν μπορούν να αγνοήσουν την
πολιτική αβεβαιότητα στο πλαίσιο μιας εξελισσόμενης παγκόσμιας τάξης.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι επιχειρηματικοί ηγέτες θεωρούν τη
γεωπολιτική ως τον κορυφαίο κίνδυνο για την παγκόσμια ανάπτυξη και θεωρούν τις
πολιτικές μεταβάσεις ως τον κορυφαίο αναδυόμενο κίνδυνο, σύμφωνα με την
τελευταία παγκόσμια οικονομική έρευνά μας. Οι ηγέτες των επιχειρήσεων μας λένε
ότι οι αποκλίνουσες κανονιστικές απαιτήσεις, ο αυξημένος κίνδυνος εντός της αγοράς
σε πολλές γεωγραφικές περιοχές και η ανάγκη δημιουργίας τοπικών καλόπιστων
μονάδων χωρίς να δημιουργείται αδικαιολόγητος κίνδυνος για τη μητρική είναι οι
λόγοι που τώρα, όπως το έθεσε ένα στέλεχος με το οποίο μιλήσαμε, “η γεωπολιτική
υπερισχύει των κεφαλαιαγορών”.

Δεδομένου αυτού του περιβάλλοντος, ένα από τα μεγαλύτερα στρατηγικά ερωτήματα
που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ηγέτες των παγκόσμιων επιχειρήσεων είναι: “Πόσο
παγκόσμιος μπορεί να παραμείνει ο οργανισμός μου;”. Το κόστος της λανθασμένης
αντιμετώπισης αυτής της ερώτησης είναι υψηλό- τα περιουσιακά στοιχεία, η
ανάπτυξη, η δημιουργία αξίας και, το σημαντικότερο, οι άνθρωποι μπορεί να τεθούν
σε κίνδυνο. Ταυτόχρονα, υπάρχει ένα πραγματικό πλεονέκτημα αν το θέσουμε
σωστά. Σε ένα μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, οι οργανισμοί μπορούν να
διαφοροποιηθούν μέσω του στρατηγικού θάρρους με το οποίο πλοηγούνται σε αυτή
την εποχή της αστάθειας.
Η ανάλυσή μας δείχνει ότι οι ηγέτες των επιχειρήσεων μπορούν να ακολουθήσουν
μια συστηματική προσέγγιση για την οικοδόμηση αυτού που ονομάζουμε γεωπολιτική
ανθεκτικότητα. Ένα στοιχείο αυτής της προσέγγισης είναι ο σχεδιασμός
γεωπολιτικών σεναρίων, με τη σκέψη ενός συνόλου “μαύρων κύκνων, γκρίζων
ρινόκερων και ασημένιων πλευρών” – απρόβλεπτα και πιθανά γεγονότα υψηλού
αντίκτυπου, καθώς και πιθανές ευκαιρίες μέσα στα σύννεφα της καταιγίδας. Ένα
δεύτερο στοιχείο περιλαμβάνει την αναβάθμιση των δυνατοτήτων του διοικητικού
συμβουλίου όσον αφορά τον γεωπολιτικό κίνδυνο.
Υπάρχει μια άλλη αναδυόμενη πτυχή της γεωπολιτικής ανθεκτικότητας που
προκύπτει όλο και περισσότερο στις συζητήσεις μας με τους ηγέτες των
επιχειρήσεων -μια πτυχή που αναφερόμαστε ως “δομική τμηματοποίηση”. Η
διαρθρωτική τμηματοποίηση περιγράφει ένα σύνολο κινήσεων που εξετάζουν οι
παγκόσμιες επιχειρήσεις για να μετριάσουν τη γεωπολιτική έκθεση, να επιτρέψουν τη
λήψη αποφάσεων με τοπική πληροφόρηση και να ανοίξουν το δρόμο για ασφαλή και
σταθερή ανάπτυξη.