Exlibris: ένα αφιέρωμα σε μια από τις πρωτοποριακές Ελληνίδες χαράκτριες Χαρά Δημακάκου

2025/02/12 at 6:29 ΜΜ 12/02/2025 newsroomΗ καλλιτέχνις Xαρά Δημακάκου είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του σχετικά νεανικού Ελληνικού Συλλόγου Exlibris
και έρχεται μια παρουσίαση από μια νέα έκθεση. Αυτό αναφέρει σε άρθρο του αφιέρωμα  το FISAE Newsletter και προσθέτει:

Ένα λαμπερό χαμόγελο που μας χαρίζει η Xara σε κάθε ευκαιρία δεν μας προδιαθέτει για το είδος της τέχνης της.
Είναι λοιπόν δύσκολο να πιστέψει κανείς, όσο δεν τη γνωρίζει καλά, ότι αυτός ο καλλιτέχνης είναι μαζί της
η εύθυμη διάθεση και η συνέπεια στη φιλία και τη συνεργασία είναι αληθινός εξπρεσιονιστής!
Ο εξπρεσιονισμός αναπτύχθηκε για να εκφράσει την αντίθεση στο κατεστημένο, το εύκολα αποδεκτό,
ο συμβιβασμός με αυτό που αντιλαμβανόμαστε επιφανειακά και αδιαμφισβήτητα. Έτσι είναι λογικό
να περιμένεις από τον εξπρεσιονιστή καλλιτέχνη μια ψυχική ένταση, μια μελαγχολία, μια απαισιοδοξία και μια αγωνία
που τον κάνει να παραμορφώνει φόρμες και σχήματα, να χρησιμοποιεί έντονα και αφύσικα χρώματα και να δημιουργεί ένα
περιβάλλον που δεν είναι εύκολα κατανοητό από τον λάτρη της κλασικής τέχνης.
Όμως η Χάρα Δημακακάκου είχε μέσα της τον εξπρεσιονισμό. Μόλις απέκτησε αρκετές δεξιότητες για να εκφραστεί
η ίδια οπτικά, αυτός ήταν ο μόνος και προκαθορισμένος δρόμος στην τέχνη της. Ίσως χρειαζόταν ένα κρίσιμο
ώθηση από την εμπνευσμένη και αγαπημένη της Καθηγήτρια Χαρακτικής, Τζένη Μαρκάκη. Είναι απολύτως φυσιολογικό,
στα πρώτα αβέβαια βήματα, να διστάζεις ειδικά όταν ο δρόμος που θέλει να επιλέξει δεν είναι αυτός
το πιο συνηθισμένο, το πιο δύσκολο! Το πρώτο βήμα λοιπόν έγινε και από τότε δεν έγινε ποτέ
δραπέτευσε. Το μαρτυρούν τα έργα της, που αντικατοπτρίζουν ειλικρίνεια και συνέπεια!
Το χρώμα είναι βασικό στοιχείο στον τρόπο έκφρασης του Joy, χωρίς φυσικά να αποκλείεται το καθαρό μαύρο
και λευκό. Χρώματα όμορφα, έντονα, λαμπερά, χωρίς τονικές, αλλά καμιά φορά ξεθωριάζουν πού
το ένα τελειώνει και το άλλο αρχίζει. Επιλέχθηκε και δούλεψε με επιμονή μέχρι το επιθυμητό αποτέλεσμα
επιτεύχθηκε. Τοποθετημένοι σε βασικά σημεία του θέματος, δίνουν τον τόνο για το σύμπλεγμα άλλων μαύρων και
λευκές φιγούρες, σαν μαέστρος της χαρακτικής, και μερικές φορές δίνουν ακόμη και τον τίτλο.
Ο τίτλος δεν λείπει ποτέ από τη δουλειά της Χαράς Δημακάκου και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με
τη συνέπεια προς αυτούς στους οποίους απευθύνεται. Σχεδόν πάντα εφευρετικό, είναι και μοχλός
για να ανοίξουμε καλύτερα τις πόρτες της γκραβούρας σε άλλες διαστάσεις, προεκτάσεις, στο όνειρο! Έτσι το
Τα άτομα μπορεί να ονομάζονται “Le Sauveur”, “Titanic”, “Green”, “Weird”, “Tragi-dome”, αλλά νωρίτερα
είχαν επίσης «Άγιος Θ.(ρέλος), «Ο Αιώνιος Επισκέπτης», «Η Μέλλουσα Γυναίκα». Έχουμε επίσης
«Χρησιμότητα», «Το κανόνι του ποιητή», «Η χρωματιστή σιωπή του δάσους», «Μάσκες», «Ο σιωπηλός
Mirror», «Sacred Forms», η σειρά «Synthetic», «Pop up Moments».Υπάρχει φυσικά και μια μικρή
πρόβλημα στην κατά τα άλλα κομψή γραφή του Joy, αλλά μπορεί εύκολα να ξεπεραστεί με τη βοήθεια ενός
ειδικός γραφολόγος!
Σε αντίθεση με την εκ πρώτης όψεως εντύπωση, βασίζονται τα έργα της Χαράς Δημακάκου
περίτεχνα σχέδια. Το σχέδιο είναι ένα από τα δυνατά της σημεία. Μπορεί να γίνει οπουδήποτε και ανά πάσα στιγμή και
περίμενε να χαραχτεί. Άρα τα έργα είναι πολύ σπάνια αφηρημένα. Η χαρά συνομιλεί με τα έργα, δίνει
εννοούν και με τη σειρά τους έχουν κάτι να μας πουν. Πιστεύει στην αφαίρεση, αλλά όχι
ιδιαίτερα στον αφηρημένο εξπρεσιονισμό. Ακόμα και οι σειρές «Συν», «Θετικοί», «Συνθετικό», «Συνθετικό
Το I» και το «Synthetic II», που εκ πρώτης όψεως φαίνονται εντελώς αφηρημένα, έχουν κάτι να πουν αν τα δεις
με ορισμένο τρόπο.
Στον ελλαδικό χώρο και στην ελληνική παράδοση της χαρακτικής δεν έχουμε συναντήσει παρόμοια
λειτουργεί και είμαι σε θέση να το γνωρίζω αυτό. Δεν μπορώ να έχω την ίδια βεβαιότητα για το διεθνές
πεδίο, αλλά ίσως δεν έχει σημασία. Πώς όμως μπορείς να «συνομιλήσεις» με τα συγκεκριμένα έργα;
Εδώ θα χρησιμοποιήσω την προσωπική μου εμπειρία. Με την πρώτη ματιά αφήνεις το έργο να σε νιώσει και να το νιώθει! Γραμμές,
τα σχήματα, τα συμπλέγματα και τα χρώματα γίνονται παιχνίδι και κατά κανόνα δημιουργούν μια αίσθηση πληρότητας και
ευφορία και δεν μπορώ να το εξηγήσω ευθέως. Η Joy το πετυχαίνει αυτό πολύ έξυπνα και είναι ένα μήνυμα
θέλει να μεταφέρει. Αρχίζεις να βλέπεις τις γραμμές, τα χρώματα που είναι σχεδόν πάντα εκεί να τονίζουν
οι επιφάνειες και σχεδόν όλα τα έργα της Xara φαίνονται ως γλυπτά, οπότε έχετε ήδη μπει
η τρίτη διάσταση! Μετά διαβάζεις τον τίτλο και πιθανότατα ο τίτλος θα σε «ταξιδέψει» και αυτό είναι
η πύλη για μια τέταρτη διάσταση!
Αυτή λοιπόν η πολυδιάστατη συνομιλία είναι αν μη τι άλλο δυναμική, με την έννοια ότι μπροστά στα μάτια σας
σχηματίζονται εικόνες ορατές και αόρατες και σε παρακινούν να δεις περισσότερα, να οπτικοποιήσεις, να ερμηνεύσεις.
Όλα αυτά δεν είναι παρά αισιόδοξα, γιατί είναι ζωντανά, σε ευχαριστούν και σε εμπλέκουν σε διάλογο.
Αυτός λοιπόν είναι ο δυναμικός και αισιόδοξος εξπρεσιονισμός της Χαράς Δημακακάκου και εξαρτάται από όλους
να το εξερευνήσετε και να το νιώσετε!
Γιώργος Ριζόπουλος
Συλλέκτης- Μελετητής