Medianalysis Team

Ενόψει της επικείμενης αναθεώρησης της Οδηγίας για τις Υπηρεσίες Οπτικοακουστικών Μέσων (AVMSD) το 2026, οι Υπουργοί Πολιτισμού των κρατών μελών της ΕΕ κατέληξαν στις 13 Μαΐου σε μια προκαταρκτική θέση. Το μήνυμα είναι σαφές: οι υφιστάμενοι νόμοι της ΕΕ που διέπουν την τηλεόραση και τις υπηρεσίες κατά παραγγελία πρέπει να εκσυγχρονιστούν ώστε να αντικατοπτρίζουν το ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο των οπτικοακουστικών μέσων. Αυτό περιλαμβάνει την άνοδο των influencers, την εξάπλωση της παραπληροφόρησης και την αυξανόμενη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (TN).

---

Γιατί είναι απαραίτητη η αναθεώρηση;

Η AVMSD συντονίζει τη ρύθμιση των τηλεοπτικών και κατά παραγγελία ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο ΕΕ. Από την τελευταία αναθεώρησή της το 2018, το οπτικοακουστικό τοπίο έχει υποστεί ραγδαίες αλλαγές. Αυτές οι αλλαγές οφείλονται σε νέες εξελίξεις όπως:

• Η άνοδος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των πλατφορμών διαμοιρασμού βίντεο (π.χ. YouTube, TikTok).
• Η θέσπιση νέας νομοθεσίας της ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Πράξη για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης και η Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες.
• Παγκόσμια γεγονότα όπως η πανδημία COVID-19 και ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, που ανέδειξαν την αύξηση της παραπληροφόρησης, των ψευδών ειδήσεων, της ρητορικής μίσους και των υβριδικών απειλών.
• Η εμφάνιση και η εξάπλωση της τεχνητής νοημοσύνης.

---

Οι βασικές προτεραιότητες του Συμβουλίου

Στα συμπεράσματά του, το Συμβούλιο υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο της AVMSD στην παροχή ενός νομικού πλαισίου που διασφαλίζει και προωθεί μια ποικιλόμορφη, δίκαιη, ασφαλή, αξιόπιστη και ανταγωνιστική αγορά για τα οπτικοακουστικά μέσα στην ΕΕ, καθώς και ανεξάρτητο, αξιόπιστο και πολιτισμικά ποικίλο περιεχόμενο.

Οι βασικές προτεραιότητες που τόνισε το Συμβούλιο περιλαμβάνουν:

• Ευρύ και προσαρμόσιμο πεδίο εφαρμογής: Η AVMSD θα πρέπει να καλύπτει όλα τα σχετικά είδη περιεχομένου οπτικοακουστικών μέσων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παράγονται από influencers ή επαγγελματίες δημιουργούς περιεχομένου.
• Προστασία παιδιών και νέων: Οι κανόνες πρέπει να διασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας για τα παιδιά και τους νέους, λαμβάνοντας υπόψη τον διεθνή χαρακτήρα των πιο ευρέως χρησιμοποιούμενων υπηρεσιών κατά παραγγελία.
• Ισχυρές διατάξεις για πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο: Οι διατάξεις που διέπουν πλατφόρμες όπως το YouTube και το TikTok θα πρέπει να είναι αρκετά ισχυρές ώστε να προστατεύουν το ευρύ κοινό από βλάβες και άλλους κοινωνικούς κινδύνους.
• Καταπολέμηση παραπληροφόρησης: Θα πρέπει να προωθηθεί και να ενισχυθεί η χρήση αξιόπιστων, πλουραλιστικών μέσων ενημέρωσης για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, της ξένης χειραγώγησης ή παρέμβασης.
• Πρόσβαση σε εκδηλώσεις πολιτιστικής σημασίας: Θα πρέπει να διασφαλιστεί η ευρεία πρόσβαση σε εκδηλώσεις πολιτιστικής σημασίας, όπως οι μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις.

---

Επόμενα βήματα

Η Επιτροπή ενημέρωσε το Συμβούλιο στις 26 Νοεμβρίου 2024 για την πρόθεσή της να υποβάλει πρόταση αναθεώρησης της AVMSD το 2026. Τα συμπεράσματα που εγκρίθηκαν πρόσφατα καθορίζουν την προκαταρκτική θέση του Συμβουλίου, παρέχοντας στην Επιτροπή καθοδήγηση σχετικά με τους τομείς προτεραιότητας που πρέπει να εξετάσει κατά τη διενέργεια της αξιολόγησης της Οδηγίας.

Είναι σαφές ότι η ΕΕ επιδιώκει ένα νομικό πλαίσιο που θα είναι προσαρμοσμένο στις σύγχρονες προκλήσεις του οπτικοακουστικού τοπίου, διασφαλίζοντας την προστασία των πολιτών και την προώθηση ποιοτικού περιεχομένου.