2025/08/15 at 10:57 ΜΜ 15/08/2025 newsroom
Παρά τις υποσχέσεις του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για μια οικονομική «χρυσή εποχή», μια σειρά από αδύναμους δείκτες αυτή την εβδομάδα έδειξαν μια ενδεχομένως ανησυχητική εικόνα, καθώς οι επιπτώσεις των πολιτικών του αρχίζουν να γίνονται εμφανείς.
Η αύξηση των θέσεων εργασίας μειώνεται. Ο πληθωρισμός αυξάνεται. Η ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί σε σύγκριση με πέρυσι. Περισσότερο από έξι μήνες μετά την έναρξη της θητείας του, η επιθετική πολιτική του Τραμπ για αύξηση των δασμών και το νέο νομοσχέδιο για τους φόρους και τις δαπάνες έχουν αναδιαμορφώσει τα συστήματα εμπορίου, μεταποίησης, ενέργειας και φορολογίας της Αμερικής σύμφωνα με τις προτιμήσεις του. Είναι πρόθυμος να πάρει τα εύσημα για οποιαδήποτε επιτυχία και αναζητά κάποιον άλλο να κατηγορήσει αν η οικονομική κατάσταση αρχίσει να κλονίζεται.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, δεν έχουμε δει την άνθηση που υποσχέθηκε ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, και η ικανότητά του να κατηγορεί τον Δημοκρατικό προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν, για τυχόν οικονομικές προκλήσεις έχει εξασθενήσει, καθώς η παγκόσμια οικονομία παρακολουθεί κάθε του λέξη και κάθε του ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Όταν η έκθεση για την απασχόληση της Παρασκευής αποδείχθηκε σαφώς δυσοίωνη, ο Τραμπ αγνόησε τις προειδοποιήσεις που περιέχονταν στα στοιχεία και απέλυσε τον επικεφαλής της υπηρεσίας που εκδίδει τα μηνιαία στοιχεία για την απασχόληση.«Σημαντικάστοιχεία όπως αυτά πρέπει να είναι δίκαια και ακριβή, δεν μπορούν να χειραγωγούνται για πολιτικούς σκοπούς», δήλωσε ο Τραμπ στο Truth Social, χωρίς να προσκομίσει αποδείξεις για τον ισχυρισμό του.
Είναι πιθανό τα απογοητευτικά στοιχεία να είναι οι δυσκολίες της ταχείας μεταμόρφωσης που προκάλεσε ο Τραμπ και ότι θα επιστρέψει η ισχυρότερη ανάπτυξη — ή μπορεί να είναι μια πρόγευση ακόμη μεγαλύτερων αναταραχών που θα ακολουθήσουν.
Η επιθετική χρήση των δασμών, των εκτελεστικών μέτρων, των περικοπών δαπανών και των αλλαγών στον φορολογικό κώδικα από τον Τραμπ ενέχει σημαντικό πολιτικό ρίσκο, εάν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την ευημερία της μεσαίας τάξης. Τα αποτελέσματα των νέων δασμών του θα γίνουν αισθητά στην οικονομία σε μερικούς μήνες, ακριβώς την περίοδο που πολλοί σύμμαχοι του Τραμπ στο Κογκρέσο θα βρίσκονται σε προεκλογική εκστρατεία για τις ενδιάμεσες εκλογές.
«Λαμβάνοντας υπόψη πόσο νωρίς βρισκόμαστε στην θητεία του, ο Τραμπ έχει ήδη ασκήσει ασυνήθιστα μεγάλη επίδραση στην οικονομία», δήλωσε ο ΆλεξΚονάντ, στρατηγικός σύμβουλος των Ρεπουμπλικάνων στην Firehouse Strategies. «Η πλήρης πληθωριστική επίδραση των δασμών δεν θα γίνει αισθητή μέχρι το 2026. Δυστυχώς για τους Ρεπουμπλικάνους, αυτή είναι επίσης μια εκλογική χρονιά».
Ο Λευκός Οίκος παρουσίασε τη σειρά εμπορικών συμφωνιών που οδήγησαν στην ανακοίνωση των δασμών την Πέμπτη ως απόδειξη της διαπραγματευτικής του ικανότητας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, οι Φιλιππίνες, η Ινδονησία και άλλες χώρες, τις οποίες ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να κατονομάσει, συμφώνησαν ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αυξήσουν τους δασμούς στα προϊόντα τους χωρίς να κάνουν το ίδιο με τα αμερικανικά προϊόντα. Ο Τραμπ απλώς έθεσε δασμούς σε άλλες χώρες που δεν είχαν συνάψει συμφωνίες.
Το κόστος αυτών των δασμών — φόροι που καταβάλλονται στις εισαγωγές στις ΗΠΑ — θα γίνει πιο αισθητό από πολλούς Αμερικανούς με τη μορφή υψηλότερων τιμών, αλλά σε ποιο βαθμό παραμένει αβέβαιο.
«Για τον Λευκό Οίκο και τους συμμάχους του, ένα βασικό μέρος της διαχείρισης των προσδοκιών και της πολιτικής της οικονομίας του Τραμπ είναι η διατήρηση της επαγρύπνησης όσον αφορά τις αντιλήψεις του κοινού», δήλωσε ο Κέβιν Μάντεν, στρατηγικός αναλυτής των Ρεπουμπλικάνων.
Μόνο το 38% των ενηλίκων εγκρίνει τον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ χειρίζεται την οικονομία, σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο από το Associated Press-NORC Center for Public Affairs. Αυτό είναι μειωμένο σε σχέση με το τέλος της πρώτης θητείας του Τραμπ, όταν το ήμισυ των ενηλίκων ενέκρινε την οικονομική ηγεσία του.
Ο Λευκός Οίκος παρουσιάζει μια πιο αισιόδοξη εικόνα, βλέποντας την οικονομία να βγαίνει από μια περίοδο αβεβαιότητας μετά την αναδιάρθρωση του Τραμπ και επαναλαμβάνοντας τα οικονομικά οφέλη που παρατηρήθηκαν στην πρώτη θητεία του πριν από την πανδημία.
«Ο Πρόεδρος Τραμπ εφαρμόζει τον ίδιο συνδυασμό πολιτικών απορρύθμισης, δίκαιου εμπορίου και φορολογικών περικοπών που ευνοούν την ανάπτυξη σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα – καθώς αυτές οι πολιτικές αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς, το καλύτερο δεν έχει έρθει ακόμα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κους Ντεσάι.
Ο Τραμπ έχει προσπαθήσει να αποδώσει την ευθύνη για τα οικονομικά προβλήματα στον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζέρομ Πάουελ, λέγοντας ότι η Fed θα πρέπει να μειώσει τα επιτόκια αναφοράς, παρόλο που αυτό ενδέχεται να προκαλέσει αύξηση του πληθωρισμού.
Ο Τραμπ έχει υποστηρίξει δημοσίως δύο διοικητές της Fed, τον Κρίστοφερ Γουόλερ και τη Μισέλ Μπόουμαν, για την ψήφο τους υπέρ της μείωσης των επιτοκίων στη συνεδρίαση της Τετάρτης. Ωστόσο, η λογική τους δεν είναι αυτή που θέλει να ακούσει ο πρόεδρος: ανησυχούσαν, εν μέρει, για την επιβράδυνση της αγοράς εργασίας. Αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο οικονομικό ρίσκο που αναλαμβάνουν ο Τραμπ και όσοι πιέζουν για χαμηλότερα επιτόκια, πιστεύοντας ότι έτσι θα γίνουν πιο προσιτές οι υποθήκες και θα ενισχυθεί η αγορά ακινήτων.
Η πολιτική του για τους δασμούς έχει αλλάξει επανειλημμένα τους τελευταίους έξι μήνες, με τα τελευταία στοιχεία για τους εισαγωγικούς δασμούς να αντικαθιστούν αυτά που είχε ανακοινώσει ο πρόεδρος τον Απρίλιο, τα οποία προκάλεσαν πτώση των χρηματιστηριακών αγορών. Μπορεί να μην πρόκειται για μια απλή εφάπαξ προσαρμογή, όπως υποστηρίζουν ορισμένα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Fed και αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ.
Φυσικά, ο Τραμπ δεν μπορεί να πει ότι κανείς δεν τον προειδοποίησε για τις πιθανές συνέπειες των οικονομικών πολιτικών του. Ο Μπάιντεν, τότε απερχόμενος πρόεδρος, έκανε ακριβώς αυτό σε μια ομιλία τον περασμένο Δεκέμβριο στο BrookingsInstitution, λέγοντας ότι το κόστος των δασμών θα έπληττε τελικά τους Αμερικανούς εργαζομένους και τις επιχειρήσεις. «Φαίνεται αποφασισμένος να επιβάλει υψηλούς, καθολικούς δασμούς σε όλα τα εισαγόμενα προϊόντα που εισάγονται στη χώρα, με την εσφαλμένη πεποίθηση ότι οι ξένες χώρες θα αναλάβουν το κόστος αυτών των δασμών και όχι οι Αμερικανοί καταναλωτές», είπε ο Μπάιντεν. «Πιστεύω ότι αυτή η προσέγγιση είναι ένα μεγάλο λάθος».