της Ηλιάνας Γιαννούλη

Η ευρεία χρήση των διαδικτυακών πηγών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης περιλαμβάνει μια σειρά από πλεονεκτήματα για το κοινό, την ίδια στιγμή όμως, κρύβει σημαντικούς κινδύνους και προκλήσεις που μπορεί να έχουν επιζήμια αποτελέσματα για τη δημόσια υγεία. Η πανδημία τoυ κορωνοϊού οδήγησε, μεταξύ άλλων, στην αναβίωση του αντιεμβολιαστικού κινήματος, καθώς η διστακτικότητα των πολιτών απέναντι στα προσφάτως αναπτυχθέντα εμβόλια εντάθηκε από τη διασπορά ψευδών ισχυρισμών και θεωριών συνωμοσίας στα ΜΚΔ.  Ο καταιγισμός παραπλανητικών και ψευδών ειδήσεων ισχυρισμών σχετικά με την προέλευση του ιού, τη σύσταση των εμβολίων και τα κίνητρα του εμβολιασμού εξελίχθηκε σε μια συστηματική προσπάθεια αμφισβήτησης της επιστημονικής γνώσης και αποδόμησης της αξιοπιστίας των ειδικών. Εξάλλου, στην εποχή της μετα-αλήθειας οι ισχυρισμοί σπανίως υποβάλλονται στην βάσανο της επιστήμης, αρκεί να μπορούν να προσαρτώνται αποτελεσματικά στις συναισθηματικές ανάγκες και τις υποκειμενικές πεποιθήσεις των πολιτών, ενισχύοντας έτσι τη δυσπιστία έναντι της επιστημονικής κοινότητας.

Tην ίδια στιγμή όμως, η πανδημία αποτέλεσε ένα ορόσημο για τη σχέση δημοσιογράφων και ειδικών υγείας. Για πρώτη φορά είδαμε μια επιτροπή ειδικών να αναλαμβάνει την ενημέρωση του κοινού για την πορεία της πανδημίας, προσπαθώντας να απαντήσει στον καταιγισμό αποριών γύρω από τον νέο απειλητικό ιό. Ήταν μια περίοδος που η επιστημονική κοινότητα βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και που η  θεματική της υγείας αναδείχθηκε σε προτεραιότητα για την πλειονότητα των ΜΜΕ. Η συνεργασία μεταξύ επιστημόνων και δημοσιογράφων κρίθηκε απαραίτητη για την ενημέρωση του κοινού για όλα τα νεότερα δεδομένα ως προς τα μέτρα πρόληψης και τις θεραπείες για την αποτελεσματική διαχείριση της πανδημίας. Αναμφισβήτητα, πρόκειται για μια περίοδο που εγκαινίασε την μεγαλύτερη εξωστρέφεια των ειδικών προς τον κοινωνία με στόχο το κοινό καλό. Και ενώ πολλά έχουν γραφτεί για τον τρόπο που παρουσιάστηκε η πανδημία στα ΜΜΕ και τις συνέπειες αυτής της πλαισίωσης στις στάσεις του κοινού,  η μελέτη της συνεργασίας των ειδικών με τα ΜΜΕ για την αποτελεσματική επικοινωνία των μηνυμάτων υγείας παραμένει περιορισμένη ή υποβαθμισμένη στην ευρύτερη συζήτηση.

Η προβολή της υγείας από τα ΜΜΕ

Τα μέσα ενημέρωσης αποτελούν σημαντικούς διαύλους για τη μετάδοση της «εκλαϊκευμένης» επιστημονικής και ιατρικής πληροφορίας, ώστε η τελευταία να καθίσταται εύκολα κατανοητή από το κοινό (Viswanath και συν., 2008).  Χωρίς τη δυναμική αναπαραστατική ισχύ των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, οι επαγγελματίες της υγείας δεν θα είχαν τη δυνατότητα να μεταδώσουν σε ευρεία κλίμακα τα μηνύματά τους, συμβάλλοντας έτσι στη μεταβολή επιβλαβών συμπεριφορών του κοινού (Hooker & Pols, 2006, σ. 5).

Όπως επισημαίνει ο Parkish (2007, σ. 163), ένα περισσότερο ευαισθητοποιημένο σε θέματα υγείας κοινό συνεπάγεται και πιο ενημερωμένους ασθενείς, κοινή επιδίωξη τόσο  της ιατρικής όσο και  της δημοσιογραφικής κοινότητας. Ωστόσο,  ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται τα ιατρικά ζητήματα στα ΜΜΕ έχει δεχθεί κατά καιρούς έντονη κριτική, καθώς οι επιδιώξεις των δημοσιογράφων και των ιατρών δεν συμπίπτουν πάντα. Πολλοί δημοσιογράφοι θεωρούν πως, μέσα από τις αφηγήσεις τους, ενισχύουν τη θέση των ασθενών, την ίδια στιγμή που για τους ιατρούς οι ίδιες αφηγήσεις ενδέχεται να υπονομεύουν την επαγγελματική τους αυτονομία και να διαταράσσουν τις ισορροπίες στη σχέση με τους ασθενείς (όπ.π.).

Τα συνήθη προβλήματα, στη βάση των οποίων διατυπώνονται ισχυρισμοί από την ιατρική κοινότητα, περί μη σωστής μεταφοράς της ιατρικής πληροφορίας από τα ΜΜΕ, είναι ότι: οι δημοσιογράφοι χρησιμοποιούν λιγότερο συχνά στατιστικά στοιχεία για τα άρθρα τους (Freimuth και συν.,1984), καταφεύγουν στον «κιτρινισμό» (sensationalism) προκειμένου να πουλήσουν τις ιστορίες τους (Οxman και συν., 1993∙de Semir,1996, σ. 1163),  στηρίζονται κυρίως σε μεμονωμένες μαρτυρίες ειδικών και όχι στα αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών και πορισμάτων (Schwitzer και συν, 2005,σ. 577), δίνουν έμφαση στο «συγκρουσιακό» στοιχείο,  παρουσιάζοντας σύνθετα επιστημονικά θέματα υπό το πρίσμα της πόλωσης (Νeklin, 1996), ενώ συχνά υπερτονίζουν τα πρώιμα ευρήματα κλινικών δοκιμών (Schwartz  &  Woloshin, 2004, σ. 226). Σε σχετική έρευνα, διαπιστώθηκε ότι η πλειοψηφία των θεμάτων υγείας καλύπτεται υπό τη σκέπη συγκεκριμένων πλαισίων (frames), τα οποία αναπαράγουν το στοιχείο της πόλωσης και της κρίσης/επικινδυνότητας (όταν πρόκειται για πανδημίες), καθώς, όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι παραγωγοί των ειδήσεων, με αυτόν τον τρόπο κατορθώνουν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των αναγνωστών (Park & Lim, 2015).

Η πανδημία του κορωνοϊού ανέδειξε με τον πιο εμφατικό τρόπο τη δυσκολία της δημοσιογραφικής διαχείρισης της επιστημονικής πληροφορίας, μέσα σε ένα εξαιρετικά πολύπλοκο επικοινωνιακό περιβάλλον, όπου τα όρια μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών περιεχομένου είναι πλέον ρευστά. Η δημοσιογραφία που πραγματεύεται τη μετάδοση επιστημονικών δεδομένων κατά τη διάρκεια υγειονομικών κρίσεων, όταν δεν πληροί υψηλά ποιοτικά πρότυπα, ενδέχεται είτε να υπερτονίζει είτε να υποτιμά τους κινδύνους που συνδέονται με τη νόσο ή την αποτελεσματικότητα των προληπτικών μέτρων (Mach et al., 2021, σ. 2). Ως εκ τούτου, η κακής ποιότητας δημοσιογραφία στον τομέα της υγείας μπορεί να υπονομεύσει την εφαρμογή ή την επιτυχία των πολιτικών που προτείνουν οι ειδικοί, να οδηγήσει σε χαμένες ευκαιρίες για την ορθή ενημέρωση του κοινού και την υποστήριξη της λήψης τεκμηριωμένων αποφάσεων για την ατομική και δημόσια υγεία, και τελικά να αυξήσει τον κίνδυνο έκθεσης των επαγγελματιών υγείας στην ασθένεια (Mach et al., όπ.π.).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικής μελέτης (Perreault & Perreault, 2021) που ανέλυσε τον επαγγελματικό ρόλο των δημοσιογράφων υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας όπως αυτός σκιαγραφήθηκε μέσα από τις αφηγήσεις των ίδιων (narrated role), οι δημοσιογράφοι ήρθαν αντιμέτωποι με πολλές προκλήσεις κατά τη διεκπεραίωση του επαγγελματικού τους ρόλου, καθώς η υγειονομική  κρίση του κορωνοϊού επέτεινε τις αδυναμίες και τα προβλήματα που από καιρό ταλάνιζαν την μιντιακή οικολογία (Sweet και συν.,2020). Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο Lewis (2020, σ. 683),  η πανδημία και οι επιδράσεις της όχι μόνο επιδείνωσαν τα ήδη γνωστά προβλήματα της δημοσιογραφίας, όπως η ανεύρεση μοντέλων χρηματοδότησης για τη βιωσιμότητα των ειδησεογραφικών οργανισμών, αλλά παράλληλα διεύρυναν τα «τυφλά σημεία» που θα έπρεπε να είχαν γίνει μπει στο μικροσκόπιο των ειδικών του πεδίου.

Με αφορμή το συγκεκριμένο γεγονός, ο Καθηγητής Επικοινωνίας της Επιστήμης, George Claassen (2020), συνέταξε έναν συνοπτικό οδηγό με τα βασικά διδάγματα της πανδημίας COVID-19 αναφορικά με τη δημοσιογραφική μετάδοση της επιστημονικής πληροφορίας. Μεταξύ άλλων, ο ειδικός τόνισε τη σημασία της αναζήτησης πρωτογενών πηγών – κυρίως επιστημονικών δημοσιεύσεων σε ιατρικά περιοδικά – που σχετίζονται με νέες θεραπείες ή φαρμακευτικές παρεμβάσεις, την ανάγκη κατανόησης του τρόπου λειτουργίας της ιατρικής έρευνας, της ορθής ερμηνείας των πρώιμων δεδομένων των μελετών, καθώς και της ικανότητας διάκρισης μεταξύ επιστήμης και ψευδοεπιστήμης.

Από την άλλη πλευρά, οι δημοσιογράφοι υγείας αναφέρονται στις δυσκολίες που συνεπάγεται η σημερινή άσκηση του δημοσιογραφικού τους έργου, οι οποίες αφορούν στην επικοινωνία τους με τους ειδικούς. Σε σχετικό δημοσίευμα του Nature Medicine (Makri, 2021), στο οποίο παρουσιάζονται οι απόψεις έγκριτων δημοσιογράφων επιστημονικού και ιατρικού ρεπορτάζ αναφορικά με το ζήτημα, τονίζεται μεταξύ άλλων, ότι συχνά οι ειδικοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν πως όσα «ενδιαφέρουν» τους ίδιους δεν ταυτίζονται πάντα με όσα ενδιαφέρουν το ευρύ κοινό. Αυτή η ανάγκη «μετάφρασης» της επιστημονικής γλώσσας σε μορφή κατανοητή από τον απλό πολίτη αποτελεί έναν πρακτικό και αναπόφευκτο όρο της επικοινωνίας της επιστήμης,  τον οποίο κάποιοι ειδικοί αντιλαμβάνονται και κάποιοι όχι.

Παράλληλα, όπως σημειώνει μία από τις συνεντευξιαζόμενες, οι ειδικοί χρειάζεται να συνειδητοποιήσουν ότι οι δημοσιογράφοι δεν είναι «φίλοι» ή συνεργάτες τους· ο ρόλος τους είναι να τους ελέγχουν και να τους καθιστούν υπόλογους για όσα λένε και κάνουν. Τέλος, μία άλλη συνεντευξιαζόμενη επισημαίνει την ανάγκη οι ειδικοί να κατανοήσουν τον κύκλο παραγωγής των ειδήσεων. Οι ώρες στις οποίες οι δημοσιογράφοι επιλέγουν να επικοινωνήσουν μαζί τους, καθώς και τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια που συχνά τους δίνουν για να απαντήσουν, καθορίζονται από τις καταληκτικές προθεσμίες των μέσων στα οποία εργάζονται. Ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως δείγματα αλαζονικής συμπεριφοράς.

Τα ΜΚΔ και η επέλαση των “εναλλακτικών γεγονότων”

Η παραπληροφόρηση που σχετίζεται με θέματα υγείας συνιστά σημαντικό κίνδυνο, καθώς παραπλανά το κοινό και υπονομεύει τις δημόσιες πρωτοβουλίες για την υγεία. Παίρνοντας έναυσμα από τα πρόσφατα γεγονότα, η πανδημία COVID-19 ανέδειξε τον διττό κίνδυνο τόσο του ίδιου του ιού όσο και της διάδοσης  ψευδών ειδήσεων και ισχυρισμών, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να πρωτοστατούν σε αυτόν τον κύκλο διάχυσης της παραπληροφόρησης  (Bridgman et al., 2021). Τα αποτέλεσμα σχετικών ερευνών αναφορικά με την  COVID-19 καταδεικνύουν ότι η πόλωση που προκαλείται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media-induced polarization – SMIP) εκτείνεται και στον τομέα της υγείας, πέρα από τα συνήθη πολιτικά ζητήματα (Schmidt et al., 2018· Modgil et al., 2024).

 Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η πολιτικοποίηση των ζητημάτων υγείας έχει συχνά επικριθεί και αναδειχθεί ως κυρίαρχο πλαίσιο παρουσίασης των θεμάτων υγείας και από τα παραδοσιακά ΜΜΕ. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι Hallin, Brandt και Briggs, ο τρόπος που τα ΜΜΕ μεταφέρουν την πληροφορία για τα θέματα υγείας, προσομοιάζει περισσότερο στην κάλυψη των πολιτικών θεμάτων, καθώς τείνουν να δίνουν έμφαση στις αψιμαχίες και σε κάθε είδους διαφωνίες, ενώ ταυτόχρονα «επενδύουν» σε περισσότερο αμφίσημες και αρνητικές αναπαραστάσεις για τους ιατρικούς δρώντες (2013, σ. 127). Με την διαμεσολάβηση των ΜΜΕ, η παραγωγή και η κυκλοφορία της ιατρικής γνώσης ξεφεύγει πλέον από τα στενά όρια μιας περιορισμένης, εξειδικευμένης (ιδιωτικής) σφαίρας που πρεσβεύει την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ μιας κλειστής κάστας ειδικών και επιστημόνων, καθώς εισέρχεται πλέον στη δημόσια σφαίρα, αποτελώντας αντικείμενο ευρύτερης αντιπαράθεσης (Hallin, Brandt και Briggs, 2013).

Μεταξύ των πιο ανησυχητικών συνεπειών της παραπληροφόρησης και της πολιτικοποίησης των ζητημάτων υγείας είναι η διάβρωση της εμπιστοσύνης του κοινού προς την επιστήμη και τους ειδικούς υγείας (Del Ponte et al., 2024), θέτοντας  σε απειλή τη δημόσια υγεία (Jolley & Douglas, 2014). Η απώλεια εμπιστοσύνης εντείνεται όταν οι επαγγελματίες υγείας εκλαμβάνονται από το κοινό ως καθοδηγούμενοι από προσωπικά ή οικονομικά συμφέροντα (Shukla, Schilt-Solberg & Gibson-Scipio, 2025).

Ως εκ τούτου, άτομα που αμφισβητούν τις προθέσεις πίσω από τη χρήση της επιστημονικής εξειδίκευσης στη διαχείριση κρίσεων τείνουν να αναζητούν εναλλακτικές πηγές πληροφόρησης, οι οποίες αμφισβητούν την αξιοπιστία των καθιερωμένων ειδικών. Σχετικές μελέτες δείχνουν ότι σημαντικό μέρος της παραπληροφόρησης κατά την περίοδο της COVID-19 επικεντρώθηκε σε παραπλανητικούς ή ψευδείς ισχυρισμούς αναφορικά με ιατρικούς φορείς και δημόσιες αρχές γεγονός που δυσχεραίνει την αποτελεσματική αποδόμηση τέτοιων ψευδών αφηγήσεων από τους θεσμικούς δρώντες στην επιστημονική διαχείριση της πανδημίας (Brennen et al., 2020). Από την πλευρά τους, οι Palmer και Gorman (2025, σ. 4) υποστηρίζουν ότι, προκειμένου να αποκτήσουν επιρροή οι ψευδο-ειδικοί, είναι απαραίτητο να υπονομεύσουν την αξιοπιστία των καθιερωμένων επιστημόνων, γεγονός που εξηγεί γιατί οι αντι-επιστημονικές εκστρατείες στοχεύουν συχνά σε επιφανείς θεσμούς, ερευνητές και οργανισμούς.

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης προωθούν συχνά τέτοιες εναλλακτικές θέσεις οι οποίες διαταράσσουν την κυριαρχία των καθιερωμένων επιστημονικών αφηγήσεων, υπονομεύοντας τη νομιμοποίηση των θεσμικών πολιτικών (Dowling & Legrand, 2023, σ. 323). Εξάλλου, όπως σημειώνουν οι Lewandowsky, Ecker και Cook:

  «Ένα προφανές γνώρισμα της εποχής της μετα-αλήθειας είναι ότι δίνει τη  δυνατότητα στους ανθρώπους να επιλέγουν τη δική τους πραγματικότητα, όπου τα γεγονότα και τα αντικειμενικά δεδομένα υποσκελίζονται από τις υπάρχουσες πεποιθήσεις και προκαταλήψεις»(2017, σ. 361).

Είναι λοιπόν, πολύ σημαντικό για τους επαγγελματίες της υγείας να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο τα ΜΜΕ λειτουργούν γενικότερα, αλλά και ειδικότερα πώς «κατασκευάζονται» οι ειδήσεις για την υγεία μέσα στο μιντιακό οικοσύστημα, προκειμένου να μπορούν να αλληλοεπιδρούν πιο αποτελεσματικά με τους επαγγελματίες της ενημέρωσης μέσα σε αυτό το περιβάλλον (Leask, Ηooker και Κing, 2010). Αν οι λειτουργοί της υγείας, εγκαλούν τους δημοσιογράφους για τον τρόπο που κατασκευάζουν τις δημοσιογραφικές ιστορίες, ζητώντας τους να είναι πιο προσεκτικοί  στις διατυπώσεις τους (Parkish, 2007, σ.164), τότε και οι επαγγελματίες της υγείας θα πρέπει να είναι πρόθυμοι να τους παρέχουν το κατάλληλο ερμηνευτικό πλαίσιο για τις ιστορίες τους.

Παράλληλα, στη σύγχρονη εποχή της ανάδυσης του «ασθενούς-ειδήμονα», η ιατρική κοινότητα οφείλει να αξιοποιεί τα εργαλεία επικοινωνίας που βρίσκονται στη διάθεσή της, προκειμένου να μεταδίδει με σαφήνεια τα επιστημονικά της μηνύματα και να αποδομεί, με τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία, τις ψευδείς αφηγήσεις και ισχυρισμούς που “μολύνουν” το δημόσιο λόγο. Η εποχή κατά την οποία οι επιστήμονες αντιμετωπίζονταν ως μια απομακρυσμένη, αυτάρκης επαγγελματική κάστα που διατηρούσε αποστάσεις από την κοινωνία, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Οι ειδικοί της υγείας όχι μόνο αναμένεται να διατηρούν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με το κοινό, αλλά καλούνται επίσης να αναπτύσσουν μιντιακές δεξιότητες, προκειμένου να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στον ρόλο τους ως διαμεσολαβητές έγκυρης πληροφόρησης (Romano & Baum, 2014, p.313). Στο όνομα των ιδανικών της επιστήμης, οι ειδικοί καλούνται να λειτουργήσουν ως αξιόπιστοι σύμμαχοι τόσο των δημοσιογράφων όσο και των δημόσιων φορέων και οργανισμών υγείας για την αποτελεσματική διαχείριση του φαινομένου των ψευδών ειδήσεων, “εμβολιάζοντας” την κοινωνία με κριτική σκέψη και εμπιστοσύνη στους επιστημονικούς κανόνες και τη μεθοδολογία της τεκμηριωμένης γνώσης (Bautista, Zhang & Gwizdka, 2021; Palmer & Gorman, 2025, σ.8).

Οδηγός για Ερευνητές και Ιατρούς: Πώς να Επικοινωνείτε Αποτελεσματικά με τα ΜΜΕ

Ακολουθούν κάποιες συμβουλές που μπορεί να συμβάλλουν στην καλύτερη συνεργασία δημοσιογράφων και ειδικών και στον πιο αποτελεσματικό έλεγχο της μετάδοσης της επιστημονικής και ιατρικής πληροφορίας στο κοινό, βασισμένες στο έργο των Stamm και συν. (2003).

1. Επενδύστε σε ένα καλό Δελτίο Τύπου

Αν θέλετε να δημοσιοποιήσετε τα αποτελέσματα μιας σημαντικής έρευνας, ξεκινήστε με ένα σύντομο και καλογραμμένο Δελτίο Τύπου (1–2 σελίδες). Ζητήστε τη βοήθεια ειδικών στην επικοινωνία για να «μεταφράσουν» τη γλώσσα της επιστήμης σε κατανοητούς όρους, χωρίς να θυσιάζεται η ακρίβεια. Ένα προσεγμένο Δελτίο Τύπου είναι το πρώτο βήμα για να προσελκύσετε υπεύθυνη δημοσιογραφική κάλυψη.

2. Διαχειριστείτε υπεύθυνα το ενδιαφέρον των ΜΜΕ

Αν το θέμα σας τραβήξει την προσοχή, να είστε έτοιμοι να απαντήσετε σε τηλεφωνήματα και ερωτήματα δημοσιογράφων. Η άμεση και επαγγελματική ανταπόκριση δείχνει σεβασμό προς τον ρόλο τους και ενισχύει την αξιοπιστία σας. Αντίθετα, η αδράνεια ή η καθυστέρηση μπορεί να βλάψει τη φήμη σας και τη σχέση εμπιστοσύνης με τα μέσα ενημέρωσης.

3. Προετοιμαστείτε σωστά για τη συνέντευξη

Πριν από κάθε συνέντευξη, ξεκαθαρίστε τα βασικά μηνύματα που θέλετε να  επικοινωνήσετε στο κοινό. Σκεφτείτε τι θα ενδιέφερε πραγματικά το κοινό και μιλήστε απλά, αποφεύγοντας περίπλοκους όρους ή ακαδημαϊκό ύφος. Αν η συζήτηση ξεφύγει από το θέμα, χρησιμοποιήστε διακριτικά φράσεις που θα την επαναφέρουν στο κύριο αντικείμενο. Θυμηθείτε: στόχος δεν είναι μόνο να ενημερώσετε, αλλά να γίνετε κατανοητοί.

4. Επενδύστε στην εκπαίδευσή σας στην επικοινωνία

Το πώς απαντάτε στις συνεντεύξεις είναι μια δεξιότητα που καλλιεργείται. Οι ιατροί και οι ερευνητές που αναμένεται να έχουν συχνή επαφή με τα ΜΜΕ θα ωφεληθούν σημαντικά αν επενδύσουν στη σωστή εκπαίδευση επικοινωνίας. Η κατανόηση των επαγγελματικών αναγκών και των χρονικών περιορισμών των δημοσιογράφων βοηθά να χτιστεί μια σχέση εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού.

Η επιστήμη χρειάζεται τη δημοσιογραφία για να φτάσει στο κοινό και η δημοσιογραφία χρειάζεται την επιστήμη για να ενημερώνει υπεύθυνα. Η συνεργασία τους είναι το θεμέλιο μιας αξιόπιστης δημόσιας συζήτησης για τα ιατρικά ζητήματα και τα θέματα δημόσιας υγείας.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Brennen, J. S., Simon, F. M., Howard, P. N., & Nielsen, R. K. (2020). Types, sources, and claims of COVID-19 misinformation. Reuters Institute for the Study of Journalism. Retrieved September 5, 2025, from https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/types-sources-and-claims-covid-19-misinformation

Bridgman, A., Merkley, E., Zhilin, O., Loewen, P. J., Owen, T., & Ruths, D. (2021).
Infodemic pathways: Evaluating the role that traditional and social media play in cross-national information transfer. Frontiers in Political Science, 3, Article 648646. https://doi.org/10.3389/fpos.2021.648646

Claassen. G. (2020). What COVID-19 should teach journalists about science. University World News. Προσβάσιμο εδώ: https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20201209232105667. (Ημερομηνία πρόσβασης:  September 25, 2022).

DelPonte, A., Gerber, A. S., & Patashnik, E. M. (2024). Polarization, the pandemic, and public trust in health system actors. Journal of Health Politics, Policy and Law, 49, 375–401. https://doi.org/10.1215/03616878-11075562

Dowling, M.-E., & Legrand, T. (2023). “I do not consent”: Political legitimacy, misinformation, and the compliance challenge in Australia’s COVID-19 policy response. Policy and Society, 42(3), 319–333. https://doi.org/10.1093/polsoc/puad018

Hallin, D.C., Brandt, M.,& Briggs, C.L. (2013) “Biomedicalization and the public sphere: newspaper coverage of health and medicine, 1960s-2000s”. Social Science & Medicine,96:121-128. doi: 10.1016/j.socscimed.2013.07.030

Jolley, D., & Douglas, K. M. (2014). The effects of anti-vaccine conspiracy theories on vaccination intentions. PLoS ONE, 9(2), e89177. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0089177

Leask, J., Hooker, C., & King, C. (2010) “Media coverage of health issues and how to work more effectively with journalists: a qualitative study”, BMC Public Health, 10:535. doi:10.1186/1471-2458-10-535.

Lewandowsky, S., Ecker, U. K. H., & Cook, J. (2017). Beyond misinformation: Understanding and coping with the “post-truth” era. Journal of Applied Research in Memory and Cognition, 6, 353–369. https://doi.org/10.1016/j.jarmac.2017.07.008

Makri A. (2021). What do journalists say about covering science during the COVID-19 pandemic?. Nature medicine, 27(1), 17–20. https://doi.org/10.1038/s41591-020-01207-3

Nelkin, D. (1996). An uneasy relationship: the tensions between medicine and the media. The Lancet, 347, 1600-1603.

Palmer, S. E., & Gorman, S. E. (2025). Misinformation, trust, and health: The case for information environment as a major independent social determinant of health. Social Science & Medicine, 381, 115302. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2025.115302

Parkish, N. (2007). Medicine and media: a symbiotic relationship? Virtual Mentor, 9(3), 163-165.

Perreault, M. F., & Perreault, G. P. (2021). Journalists on COVID-19 Journalism: Communication Ecology of Pandemic Reporting. American Behavioral Scientist, 65(7), 976–991.https://doi.org/10.1177/0002764221992813.

Schwartz, L.M., & Woloshin, S. (2004). The media matter: a call for straightforward medical reporting. Ann Intern Med, 140(3), 226-228.

Schwitzer, G., Mudur, G., Henry, D., Wilson, A., Goozner, M., Simbra, M., et al. (2005). What Are the Roles and Responsibilities of the Media in Disseminating Health Information? PLoS Med, 2(7):e215, 576-582.Προσβάσιμο: http://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.0020215 (Ημερομηνία πρόσβασης 19 Σεπτεμβρίου 2025).

Shukla, M., Schilt-Solberg, M., & Gibson-Scipio, W. (2025). Medical mistrust: A concept analysis. Nursing Reports, 15, 103. https://doi.org/10.3390/nursrep15030103

Stamm, K., Williams, J. W., Jr, Noël, P. H., & Rubin, R. (2003). Helping journalists get it right: a physicians’s guide to improving health care reporting.Journal of general internal medicine,18(2), 138–145. https://doi.org/10.1046/j.1525-1497.2003.20220.x