2022/02/28 at 10:21 ΠΜ 28/02/2022 newsroom
Ο κ. Ελπιδοφόρος στην αποκλειστική συνέντευξή του που παραχώρησε στην ΕΡΤ, αναφερόμενος στα κύματα των προσφύγων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους διαβεβαίωσε πως η ορθόδοξη εκκλησία θα συμπαρασταθεί στο δράμα τους σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου και αν βρεθούν.
Ολόκληρη η συνέντευξη:
«Πόλεμος μεταξύ δύο εθνών ορθοδόξων»
«Είναι θλιβερό αυτό που γίνεται και ειδικά στην καρδιά της Ευρώπης. Θα περίμενε κανείς ότι η Ευρώπη έχει πάρει το μάθημα της μετά από τα τραγικά γεγονότα του 20ού αιώνα, δύο παγκόσμιους πολέμους, τους οποίους μάλιστα ο επιτιθέμενος εν προκειμένω πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος. Θα περίμενε κανείς μετά από όλα αυτά, η ανθρωπότητα να έχει πάρει το μάθημα της και ειδικά οι υπερδυνάμεις να είναι λιγότερο επιθετικές και περισσότερο συγκρατημένες, να υπάρχει μία ωριμότητα. Αντ’ αυτού βλέπουμε μία επιθετικότητα εντελώς αναχρονιστική για την πρόοδο του ανθρώπινου πολιτισμού από πλευράς της Ρωσίας, η οποία μας θλίβει όλους και ειδικά εμάς τους ορθόδοξους γιατί είναι ένας πόλεμος μεταξύ δύο εθνών ορθοδόξων κατά πλειοψηφία.
Μάλιστα δεν είναι καν πόλεμος, είναι μία στυγνή επίθεση μίας χώρας σε μία γειτονική χώρα, για λόγους που δεν δικαιούται να επικαλείται ο επιτιθέμενος. Δηλαδή αν το καθεστώς στο Κίεβο δεν είναι ευχάριστο στο καθεστώς της Μόσχας, δεν δικαιολογεί το καθεστώς στη Μόσχα να επιτίθεται στην χώρα, να εισβάλει, για να ανατρέψει ένα καθεστώς το οποίο δεν θεωρεί ότι είναι ευχάριστο για την γειτονική χώρα.
Είναι πράγματα εντελώς ακατανόητα για τον δυτικό πολιτισμό και γι’ αυτό στεναχωριόμαστε και σαν θρησκευτικοί ηγέτες αλλά νομίζω ότι και όλοι ανθρωπότητα είναι συγκλονισμένη από τον στυγνό και τόσο απάνθρωπο τρόπο με τον οποίο εκδηλώνεται αυτή η επιθετικότητα από τη ρωσική πλευρά.
«Ευχόμαστε να μην αναγκαστεί ο πληθυσμός σε μαζική μετακίνηση και προσφυγικό κύμα»
Η αρχιεπισκοπή Αμερικής είναι σε διαρκή επικοινωνία με την ηγεσία της εκκλησίας της Ουκρανίας και γενικά με τις κρατικές αρχές. Πρόσφατα επισκέφτηκα την πρέσβειρα της Ουκρανίας στην Ουάσιγκτον και είχαμε μια καλή συνεργασία.
Ευχόμαστε να μην αναγκαστεί ο πληθυσμός σε μαζική μετακίνηση και προσφυγικό κύμα, να φύγει δηλαδή από τη χώρα να την εγκαταλείψει, αλλά αν γίνει κάτι τέτοιο ασφαλώς με την ευλογία και την συνεννόηση του οικουμενικού πατριαρχείου, που είναι η εκκλησιαστική μας αρχή, διότι εμείς στην Αμερική δεν είμαστε ακέφαλοι, έχουμε ως σημείο αναφοράς μας το οικουμενικό πατριαρχείο και σε συνεννόηση με τον παναγιότατο οικουμενικό μας πατριάρχη, θα δούμε πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους αδελφούς μας όπου κι αν βρεθούν είτε είναι στην Αμερική, πρόσφυγες από την Ουκρανία είτε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Έχουμε έναν οργανισμό όποιος λέγεται International Orthodox Christian charities ο οποίος συνεργάζεται σε όλες τις χώρες με τις τοπικές εκκλησίες και διανέμει ανθρωπιστική βοήθεια ή προχωρά σε άλλες δράσεις νοσοκομειακού, ανθρωπιστικού ή κοινωνικού χαρακτήρα δράσης των τοπικών εκκλησιών. Μέσω αυτού του οργανισμού όπως κάναμε πρόσφατα και με την βοήθεια που συλλέξαμε στην αρχιεπισκοπή Αμερικής το ποσό του 1, 3 εκατομμυρίων € για τους πυρόπληκτους της Ελλάδος. Το όποιο ποσό μέσω του οργανισμού αυτού διανέμεται στους πυρόπληκτους είτε της Εύβοιας, είτε της Πελοποννήσου ή όπου αλλού χρειάζεται. Επομένως είμαστε έτοιμοι. Ελπίζουμε να μη γίνει, να μη χρειαστεί αλλά αν γίνει θα σταθούμε στο πλευρό των αδελφών μας.
Το διορθόδοξο ρήγμα που προκάλεσε η αντίδραση του Πατριαρχείου της Μόσχας στην αυτοκεφαλία της εκκλησίας της Ουκρανίας
«Ήταν ένα προανάκρουσμα αυτών που συμβαίνουν σήμερα και εκ των υστέρων ερμηνεύουμε την συμπεριφορά της εκκλησίας της Μόσχας η οποία προφανώς ευθυγραμμίζεται και συμβαδίζει με την πολιτική του κύριο Πούτιν. Κάτι το οποίο μας εκπλήσσει διότι Περιμέναμε και η εκκλησία της Ρωσίας, όχι μόνο επειδή πρέπει να εμφορείται μία εκκλησία από το ευαγγελικό πνεύμα της αγάπης, και όχι της καλλιέργειας του μίσους και της επιθετικότητας σε έναν γείτονα λαό, αλλά περιμέναμε όχι μόνο για λόγους ευαγγελικούς και πίστεως, αλλά και από λόγους πείρας και ωριμότητας του παρελθόντος, που υπέφερε και ο ρωσικός λαός και ρωσική εκκλησία, την καταπίεση και του τσαρικού καθεστώτος και του σταλινικού σοβιετικού καθεστώτος και ελπίζαμε ότι με την πτώση του κουμμουνισμού θα αναδυόταν μία εκκλησία στην Ρωσία ελεύθερη, ανεξάρτητη από οποιαδήποτε κρατική εξάρτηση. Όταν βλέπουμε ότι δεν μπόρεσε να το ξεπεράσει αυτό και αυτή την στιγμή εξακολουθεί και υπό το καθεστώς Πούτιν να έχει την ίδια συμπεριφορά και στάση για τέτοια θέματα, αισθανόμαστε μία απογοήτευση γιατί αδικείται όχι μόνο η ορθόδοξη πίστη και η ορθοδοξία που εμφανίζεται διεθνώς να συμβαδίζει με ένα καθεστώς απάνθρωπο, αλλά αδικείται και ο ίδιος ο ρωσικός λαός. Ο πολιτισμός του οποίου είναι διαφορετικός. Είναι ένας καλλιεργημένος λαός από κάθε άποψη. Ένας μορφωμένος λαός και ένας πιστός λαός. Πιστός τις ευαγγελικές αρχές, δεν είναι ένας λαός που θα ευλογούσε ποτέ τον φόνο ή την επιθετικότητα σε έναν γειτονικό λαό για καθαρά λόγους γεωστρατηγικούς ή οποιουδήποτε άλλους.
100 χρόνια από την ίδρυση τις Αρχιεπισκοπής Αμερικής. Προτεραιότητες και όραμα
«Είναι μία εκπληκτική χρονιά. Δεν είναι απλά η επέτειος της εκατονταετίας από την ίδρυση της αρχιεπισκοπής Αμερικής, είναι και η εκατονταετία από την μικρασιατική καταστροφή. Αυτό που με συγκινεί και με κάνει να ανατριχιάζω βλέποντας και διαβάζοντας την ιστορία για τη συμπεριφορά του οικουμενικού πατριαρχείου, είναι ότι την ίδια χρονιά που το οικουμενικό πατριαρχείο δεχόταν ένα τόσο δυνατό πλήγμα, αυτό της Μικρασιατικής καταστροφής, τον απορφανισμό του από το μεγαλύτερο κομμάτι του ποιμνίου του, της μεγαλύτερης προσφυγιάς και της ανταλλαγής των πληθυσμών που έχει ζήσει ποτέ η περιοχή μας στην κοντινή ιστορία, την ίδια χρονιά ένα τέτοιο οικουμενικό πατριαρχείο βαθιά πληγωμένο, ήταν ικανό να βλέπει εκατονταετίες μπροστά, ιδρύοντας την ιερά αρχιεπισκοπή Αμερικής, την αρχιεπισκοπή Μ. Βρετανίας κλπ, στις οποίες αρχιεπισκοπές στηρίζεται σήμερα όσον αφορά στα εθνικά θέματα, η χώρα μας και ο Ελληνισμός. Αυτό για μένα είναι μία μεγάλη παρακαταθήκη, ένα μεγάλο μάθημα ότι δεν πρέπει να βλέπουμε απλά τις επετείους καθαυτές ως αφορμή για να γιορτάσουμε για να θυμηθούμε τα παλιά, αλλά για να οραματιστούμε το μέλλον και αυτό κάνουμε. Και αυτό κάνουμε στην Αμερική. Έχω συγκαλέσει την εορταστική κληρικολαϊκή συνέλευση για τον Ιούλιο που μας έρχεται και θα γιορτάσουμε. Εκεί θα είναι το αποκορύφωμα των εορτασμών μας και ο εορτασμός θα έχει χαρακτήρα όπως σας είπα καθαρά πανηγυρικό και μνήμης του παρελθόντος αλλά και οραματισμού της 2η εκατονταετίας της αρχιεπισκοπής την οποία φανταζόμαστε και προετοιμάζουμε κάνοντας ένα καινούργιο καταστατικό χάρτη, διότι η αρχιεπισκοπή Αμερικής έχει ξεκινήσει διαδικασία, έχουμε πάρει την ευλογία του Πατριαρχείου για να το ξεκινήσουμε και έχουμε στήσει ένα μηχανισμό εκπροσώπησης όλων των Ελληνοαμερικανών από όλες τις γεωγραφικές περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών που μαζεύουν ιδέες και οράματα για το πως φαντάζονται εκείνοι και πως θέλουν εκείνοι να είναι ο ελληνισμός και η ιερά αρχιεπισκοπή στην δεύτερη εκατονταετία. Πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα είμαστε σε θέση να πανηγυρίσουμε το δεύτερο μας Σύνταγμα για το οποίο θα είμαστε όλοι πολύ περήφανοι για το μέλλον μας.
«Η επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας η οποία μας φέρνει όλους σε δύσκολη θέση»
Φέρνει σε δύσκολη θέση στην Ελλάδα, η οποία είναι μία ειρηνική χώρα, δεν έχει τάσεις ούτε επεκτατισμού ούτε διεκδικεί εδάφη από τους γείτονες της. Είναι μία χώρα η οποία όπως όλος ο ελληνισμός, ευημερεί στην Ειρήνη. Μας αρέσει ειρήνη, προάγουμε την ειρήνη και προκόβουμε στην Ειρήνη. Δεν θέλουμε πολέμους. Δεν θέλουμε επεκτάσεις της επιθετικότητας. Όταν την υφιστάμεθα λοιπόν μας στεναχωρεί και μας φέρνει σε δύσκολη θέση. Επιπλέον σαν Εκκλησία ήμασταν εκεί μας φέρνει σε δύσκολη θέση διότι φέρνει σε δύσκολη θέση την έδρα της Εκκλησίας μας που είναι στην Κωνσταντινούπολη το οικουμενικό μας πατριαρχείο και την μειονότητα την ελληνική, η οποία παρά το μικρό αριθμό που έχει απομείνει, αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι του ελληνισμού και Πρέπει να μας απασχολεί η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θρησκευτικών ελευθεριών όλων των μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής μειονότητας στην Κωνσταντινούπολη, στην Ίμβρος και στην Τένεδο
Ο ρόλος της αρχιεπισκοπής τις Ηνωμένες Πολιτείες
«Η εκκλησία, όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά παντού διαδραματίζει , διαδραμάτισε και θα εξακολουθήσει να διαδραματίζει το ρόλο που ο ίδιος ο λαός θέλει από την εκκλησία. Υπήρξαν ιστορικές στιγμές που ο λαός ζήτησε από την εκκλησία ένα ρόλο διαφορετικό από τη φύση της ίδιας της εκκλησίας που είναι καθαρά πνευματική. Όταν χρειάστηκε, επειδή πραγματικά η εκκλησία είναι ο λαός, ο λαός είναι εκείνος που καθορίζει το ρόλο της εκκλησίας και στην Αμερική και σε όλη την διασπορά, Ο ελληνισμός διατηρεί την ταυτότητα του και την πολιτισμική, και την γλωσσική μέσα από τις εκκλησιαστικές κοινότητες. Επομένως ο εκκλησιαστικός χώρος στην διασπορά είναι και ένας χώρος αυτοσυνειδησίας, έκφρασης της εθνικής μας συνείδησης. Και όταν υπάρχουν εθνικά θέματα και απασχολούν και στεναχωρούν τον ελληνισμό, τότε διά της εκκλησίας και διά της εκκλησιαστικής δομής που έχει στήσει ο ίδιος ο λαός στο εξωτερικό, στην διασπορά, εκφράζεται διά της εκκλησίας. Η αρχιεπισκοπή στην Αμερική και στην επί της εποχής των προκατόχων μου, μεταξύ των οποίων έχει ξεχωρίσει ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος για τη στάση του στο κυπριακό και στα άλλα εθνικά θέματα- που στάθηκε σαν βράχος απέναντι στην αμερικανική διοίκηση και προώθησέ τα εθνικά μας θέματα- όλοι οι προκάτοχοί μου ακολούθησαν τα βήματα του και εγώ βέβαια ασφαλώς, όποτε μου ζητηθεί να διαδραματίσω αυτό το ρόλο, θα τον διαδραματίσω ευχαρίστως, Διότι το αισθάνομαι ως καθήκον στην πατρίδα μου, στο έθνος μου και στην εκκλησία μου.
Πως μπορεί να κλιμακωθεί η προσπάθεια για την επαναλειτουργία της θεολογικής σχολής της Χάλκης
«Η θεολογική σχολή της Χάλκης είχε μία θλιβερή επέτειο την προηγούμενη χρονιά γιόρτασε τα 50 χρόνια του κλεισίματος. 50 χρόνια είναι δυο γενιές σήμερα, παλαιότερα γινόταν 30 χρόνια καθεμία, τώρα η γενιά έχει μειωθεί, επομένως το οικουμενικό πατριαρχείο έχει χάσει δύο γενιές κληρικών που θα μπορούσαν να το αναμορφώσουν και να το διαμορφώσουν μέσα στα ίδια του τα σπλάχνα. Σε μία θεολογική σχολή με ιστορία 150 ετών, μία θεολογική σχολή που δεν την έκλεισε ούτε η οθωμανική αυτοκρατορία, Ούτε ο ίδιος ο ο ιδρυτής του σύγχρονου τουρκικού κράτους ο Κεμάλ Ατατούρκ και την έκλεισε η τουρκική διοίκηση, η τουρκική κυβέρνηση σε χρόνια έντασης λόγω του κυπριακού για να τιμωρήσει τους ίδιους τους πολίτες, όλοι οι Κωνσταντινοπολίτες είμαστε πολίτες της Τουρκικής Δημοκρατίας. Επομένως είναι μία εντελώς αναχρονιστική Απόφαση, έχει ξεπεραστεί, δεν έχει προσφέρει τίποτα στην ίδια την Τουρκία. Ακριβώς το αντίθετο, η Τουρκία έχει χάσει πάρα πολύ από το θέμα του κλεισίματος της θεολογικής σχολής της Χάλκης. Εμείς θα εξακολουθήσουμε να την διεκδικούμε. Δεν πρόκειται ποτέ να Σταματήσουμε και πάντοτε θα κτυπούμε τις πόρτες των ανθρώπων στην Τουρκία που εξακολουθούν να πιστεύουν στην δημοκρατία, στις θρησκευτικές ελευθερίες και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Υπάρχουν αρκετοί τέτοιοι. Αλλά και εκτός Τουρκίας, εκεί όπου βρίσκομαι το θέτω το θέμα. Νομίζω ότι η επαναλειτουργία της θεολογικής σχολής της Χάλκης δεν είναι ελληνοτουρκικό θέμα, είναι θέμα αμερικανοτουρκικό και εκεί νομίζω ότι θα δυσκολευτεί η τουρκική πλευρά να εξηγήσει στις ΗΠΑ γιατί κρατάει Κλειστή μία σχολή η οποία είναι σημαντική για τους Ελληνοαμερικάνους, για την αρχιεπισκοπή Αμερικής. Γιατί δεν είναι σημαντική μόνο για την Ελλάδα. Η έδρα της εκκλησίας μας στην Αμερική είναι η Κωνσταντινούπολη. Εκείνη μητέρα μας εκκλησία και οποιαδήποτε δυσκολία της μητέρας μας εκκλησίας είναι πρόβλημα αμερικανοτουρκικό. Δεν είναι μόνο ελληνοτουρκικό. Και εφόσον εδρεύουμε σε μία από τις σημαντικότερες υπερδυνάμεις του κόσμου και να είμαστε και πολίτες εμείς οι Έλληνες της Αμερικής, αυτής της υπερδυνάμεως μπορούμε και δικαιούμαστε να ζητήσουμε από την κυβέρνηση της χώρας μας, τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών να το θέσει αυτό το θέμα ως διμερές θέμα μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Τουρκίας.
Επίτιμος διδάκτορας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου της Θράκης
«Σαν θρακιώτης που είμαι και εγώ, αισθάνομαι υπερήφανος που ένα πανεπιστήμιο της Θράκης αποφάσισε να με τιμήσει», είπε τέλος, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής.