2024/10/15 at 1:04 ΜΜ 15/10/2024 newsroomΣε ένα από τα πιο ξηρά μέρη της Γης παρατηρείται μια εκπληκτική έκρηξη πρασίνου, καθώς οι έντονες βροχοπτώσεις οδήγησαν σε βλάστηση στην τυπικά άγονη έρημο Σαχάρα. Οι δορυφορικές εικόνες της NASA αποκαλύπτουν κηλίδες φυτικής ζωής που αναδύονται στην έρημο μετά από έναν εξωτροπικό κυκλώνα που έβρεξε τμήματα της βορειοδυτικής Αφρικής στις 7 και 8 Σεπτεμβρίου. Περιοχές στο Μαρόκο, την Αλγερία, την Τυνησία και τη Λιβύη, οι οποίες σπάνια δέχονται βροχή, εμφανίζουν τώρα ίχνη πράσινου, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο της NASA για τη Γη.
Θάμνοι και δέντρα αναπτύσσονται σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο, όπως οι κοίτες των ποταμών, εξήγησε η Sylwia Trzaska, ερευνήτρια της κλιματικής μεταβλητότητας στο Columbia Climate School. Ο Peter de Menocal, πρόεδρος του Ωκεανογραφικού Ιδρύματος Woods Hole, σημείωσε ότι, αν και είναι σπάνιο, η φυτική ζωή ανταποκρίνεται γρήγορα σε έντονα φαινόμενα βροχής σε αυτό το τμήμα της Αφρικής. Όταν πέφτει σημαντική βροχή, οι αμμόλοφοι μετατρέπονται σε πλούσια, πράσινα τοπία για σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς τα φυτά εκμεταλλεύονται πλήρως την υγρασία.
Ιστορικά, η Σαχάρα ήταν κάποτε καλυμμένη με βλάστηση και λίμνες μεταξύ 11.000 και 5.000 ετών πριν, σύμφωνα με παλαιότερες έρευνες του de Menocal. Τώρα, ακόμη και λίμνες που είναι συνήθως ξηρές γεμίζουν λόγω αυτής της πρόσφατης πλημμύρας, σύμφωνα με τον Moshe Armon, λέκτορα στο Ινστιτούτο Γεωεπιστημών του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ. Το ασυνήθιστο φαινόμενο βροχόπτωσης προκλήθηκε από την προς βορρά κίνηση της τροπικής ζώνης βροχής, γνωστής ως Διατροπική Ζώνη Σύγκλισης, που έφτασε πιο βόρεια από ό,τι συνήθως, φέρνοντας βαριές βροχές που είναι χαρακτηριστικές για τις περιοχές του ισημερινού στη Σαχάρα. Σε ορισμένες περιοχές έπεσε πάνω από μισό μέτρο βροχής, που υπερβαίνει κατά πολύ την τυπική ετήσια βροχόπτωση των λίγων εκατοστών. Ενώ οι βροχές επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό αραιοκατοικημένες περιοχές, οι καταστροφικές πλημμύρες προκάλεσαν το θάνατο πάνω από 1.000 ανθρώπων και επηρέασαν περίπου 4 εκατομμύρια σε 14 αφρικανικά έθνη, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και το Associated Press.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η μετατόπιση της ζώνης βροχής επηρεάζεται από τις υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ των ωκεανών και την κλιματική αλλαγή, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω αλλαγές στα πρότυπα βροχοπτώσεων σε ολόκληρη την Αφρική. Ωστόσο, καθώς οι θερμοκρασίες των ωκεανών εξισορροπούνται σε παγκόσμιο επίπεδο, η ζώνη βροχής αναμένεται να μετατοπιστεί ξανά προς τα νότια, διασχίζοντας ενδεχομένως τον ισημερινό, σύμφωνα με τον de Menocal.
Σε μελέτη του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ χρησιμοποιήθηκε ένα πρόσφατα αναπτυγμένο κλιματικό μοντέλο για την προσομοίωση των βορειοαφρικανικών υγρών περιόδων, ώστε να προωθηθεί σημαντικά η κατανόηση των μηχανισμών που τις καθοδηγούν. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν ότι οι βορειοαφρικανικές υγρές περίοδοι συνέβαιναν κάθε 21.000 χρόνια και καθορίζονταν από αλλαγές στην τροχιακή μετάπτωση της Γης. Αυτό προκάλεσε θερμότερα καλοκαίρια στο βόρειο ημισφαίριο, τα οποία ενίσχυσαν την ισχύ του συστήματος των δυτικοαφρικανικών μουσώνων και αύξησαν τις βροχοπτώσεις στη Σαχάρα, με αποτέλεσμα την εξάπλωση της βλάστησης τύπου σαβάνας σε όλη την έρημο.
Τα ευρήματα δείχνουν επίσης ότι οι υγρές περίοδοι δεν εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια των παγετώνων, όταν υπήρχαν μεγάλα παγετώδη στρώματα πάγου που κάλυπταν μεγάλο μέρος των υψηλών γεωγραφικών πλατών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αυτά τα τεράστια στρώματα πάγου ψύχραιναν την ατμόσφαιρα και κατέστειλαν την τάση επέκτασης του αφρικανικού συστήματος μουσώνων. Αυτό αναδεικνύει μια σημαντική διάδραση μεταξύ αυτών των απομακρυσμένων περιοχών, η οποία μπορεί να περιόρισε τη διασπορά των ειδών, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, από την Αφρική κατά τη διάρκεια των παγετωδών περιόδων των τελευταίων 800.000 ετών.
Η έρημος Σαχάρα πρασινίζει
