2025/09/18 at 4:52 ΜΜ 18/09/2025 newsroom
Ενημέρωση Διπλωματικών Συντακτών από την Εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού (17.09.2025)
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Καλή σας μέρα. Όπως γνωρίζετε, ακολουθεί η επίσκεψη του Λίβυου Υπουργού Εξωτερικών, οπότε θα κάνω μια εισαγωγή, θα προχωρήσουμε στις ερωτήσεις. Παρακαλώ πολύ να κάνει μια ερώτηση ο καθένας για να ακουστούν όσο το δυνατόν περισσότερες από όσο το δυνατόν περισσότερους.
Οπότε ξεκινάμε αρχικά με τη Νέα Υόρκη. Αναχωρεί ο Υπουργός στο τέλος της εβδομάδας, στις 21 Σεπτεμβρίου μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη για την Εβδομάδα Υψηλού Επιπέδου της 80ής Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Να τονίσω ότι η Ελλάδα συμμετέχει ως εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Έχει ιδιαίτερο βάρος η συμμετοχή αυτή για την Ελλάδα.
Προτού όμως αναφερθώ στις λεπτομέρειες του προγράμματος αυτού καθ’ αυτού, και όπως έχει τουλάχιστον διαμορφωθεί μέχρι στιγμής, θα μου επιτρέψετε να κάνω μία σύντομη αναφορά στις τελευταίες εξελίξεις. Όπως είπαμε λοιπόν, σε λίγες ώρες θα είναι εδώ ο ασκών χρέη Υπουργού Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Taher Al Baour. Και όπως γνωρίζετε, λίγες μέρες πριν, 8 Σεπτεμβρίου, ο κ. Γεραπετρίτης υποδέχτηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών τον Γενικό Διευθυντή του Ταμείου Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης της Λιβύης, τον Belgasem Haftar. Η επίσκεψη ήταν σε εποικοδομητικό κλίμα. Συμφωνήθηκε η ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας κυρίως στον τομέα των κατασκευών, ενέργειας και μεταφορών. Συζητήθηκε και η προετοιμασία της επιχειρηματικής αποστολής στη Βεγγάζη, η οποία θα πραγματοποιηθεί μέσα στο φθινόπωρο όπως και η συνέχιση της εκπαίδευσης των στελεχών της λιβυκής Ακτοφυλακής στην Κρήτη, έτσι ώστε να συμβάλλει και στην αποτροπή των μεταναστευτικών ροών από Λιβύη προς Ελλάδα. Είναι γνωστό ότι ο Υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε τη θέση μας για το ανυπόστατο και άκυρο τουρκολιβυκό μνημόνιο, και βεβαίως ότι επεσήμανε και τον ρόλο της Ελλάδας τόσο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Και πόσο εποικοδομητικός είναι ο ρόλος μας ως προς τη Λιβύη.
Θα μείνω στη Βόρεια Αφρική, θα πάω λίγες μέρες πριν, την 6η Σεπτεμβρίου, όπου πραγματοποιήθηκε η ελληνική αποστολή στην Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά, υπό την Υφυπουργό Εξωτερικών, Πρέσβυ, κα Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας, τον κ. Καλαντζή. Αυτό έγινε με σκοπό την παραλαβή του Αρχιεπισκόπου Δαμιανού και άλλων Ελλήνων πολιτών, οι οποίοι είχαν εκφράσει τη βούλησή τους να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Η επιχείρηση αυτή ήταν ιδιαίτερα σύνθετη και δύσκολη. Απαιτούσε λεπτούς χειρισμούς και συνεχή επαφή και με τις αιγυπτιακές Αρχές. Στέφθηκε με επιτυχία. Όπως είδατε είχαμε εξελίξεις και ως προς τη διαδοχή. Την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου ανακοινώθηκε η ληφθείσα απόφαση από την Ιερά Μονή και Αρχιεπισκοπή Σινά της εκλογής του νέου Ηγουμένου. Ο Υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε μαζί του, τον συνεχάρη για την εκλογή του και βεβαίως, επανέλαβε την προτεραιότητα της Ελλάδας για την κατοχύρωση εις το διηνεκές του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής και τη διατήρησή της ως ζωντανού λατρευτικού χώρου.
Μένω στη Βόρεια Αφρική, αλλά με μια άλλη διάσταση. Όπως είχαμε ανακοινώσει, μέσα στον Σεπτέμβριο κατατέθηκε και η ρηματική διακοίνωση, η απάντηση της Ελλάδας στη ρηματική διακοίνωση της 27ης Μαΐου της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στον ΟΗΕ. Ένα κύριο σημείο, στο οποίο θα αναφερθώ είναι ότι απορρίπτεται ο ισχυρισμός της Λιβύης για το τουρκολιβυκό μνημόνιο, καθώς η Τουρκία και η Λιβύη δεν έχουν κοινά θαλάσσια σύνορα, λόγω της παρουσίας πολυάριθμων ελληνικών νησιών. Πέρα από ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο αγνοεί την παρουσία των ελληνικών νησιών, αγνοεί και την επήρεια αυτών, παρότι προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο και έχει καταστεί και εθιμικό δίκαιο.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της ελληνικής απάντησης, θα μείνω σε ένα σημείο που αφορά στην προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, καθώς και τις ίδιες τις άδειες που παραχωρήθηκαν για σχετικές θαλάσσιες περιοχές νοτιοδυτικά και δυτικά της Κρήτης. Εκεί λοιπόν γίνεται ρητή αναφορά ότι τα οικόπεδα αυτά βρίσκονται εντός περιοχών αποκλειστικής ελληνικής δικαιοδοσίας και απορρίπτονται οι περί αντιθέτου ισχυρισμοί της λιβυκής πλευράς, ως στερούμενες οποιασδήποτε νομικής βάσης. Ως προς αυτό είχαμε επίσης μέσα στον Σεπτέμβριο, στις 10 Σεπτεμβρίου, την επίσημη εκδήλωση ενδιαφέροντος της αμερικανικής εταιρείας Chevron για τα τέσσερα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης και της Πελοποννήσου. Ως Υπουργείο Εξωτερικών θα θέλαμε να σημειώσουμε τη γεωπολιτική διάσταση αυτής της επίσημης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, διότι η Ελλάδα αποκτά κομβικό ρόλο για την κατοχύρωση της ενεργειακής ασφάλειας και της ενεργειακής αυτάρκειας στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο και κατά συνέπεια συμβάλλει γενικότερα στη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή. Αναβαθμίζεται ουσιαστικά γεωπολιτικά η χώρα μας και μετατρέπεται σε σημαντικό κρίκο της ευρύτερης ενεργειακής συνεργασίας Ευρωπαϊκής Ένωσης – ΗΠΑ.
Είχαμε εξελίξεις και ως προς τα εσωτερικά θέματα του Υπουργείου Εξωτερικών. Αναγνωρίζεται η συμβολή των υπαλλήλων του Υπουργείου Εξωτερικών και αναβαθμίζονται μισθολογικά όλοι οι υπάλληλοι ανεξαιρέτως. Είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη και απαραίτητη, δεδομένου ότι οι ανάγκες και οι απαιτήσεις είναι ιδιαίτερα αυξημένες. Οπότε τα μέσα, τα οποία αυτή τη στιγμή έχουν εξασφαλιστεί, θα επιτρέψουν να ανταποκριθούμε σε αυτά τα αυξημένα καθήκοντα.
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα της Γενικής Συνέλευσης, στις 21 Σεπτεμβρίου φτάνει στη Νέα Υόρκη ο κ. Υπουργός. Θα πραγματοποιήσει παρέμβαση στη συνάντηση Υψηλού Επιπέδου για τον εορτασμό της 80ής επετείου της ίδρυσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Θα συμμετάσχει επίσης στη Διεθνή Διάσκεψη για τη Λύση των Δύο Κρατών, την οποία συνδιοργανώνουν η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία.
Θα παραστεί στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με θέμα τη Μέση Ανατολή και κυρίως το παλαιστινιακό ζήτημα, στο οποίο θα πραγματοποιήσει γενικότερα και παρεμβάσεις. Θα συμμετάσχει επίσης σε συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για τον ρόλο και τις σχέσεις του ΟΗΕ με τον Αραβικό Σύνδεσμο.
Θα προεδρεύσει στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης στην Υπουργική Σύνοδο που θα διεξαχθεί για το Φόρουμ των Αρχαίων Πολιτισμών, όπου η Ελλάδα ασκεί την Προεδρία το 2025. Στη συνάντηση αυτή θα έχει την ευκαιρία να συζητήσει και με τους ομολόγους του της Αιγύπτου, της Αρμενίας, της Βολιβίας, του Ιράκ, του Ιράν, της Ιταλίας, της Κίνας, του Μεξικού και του Περού.
Επιπλέον, όπως είχαμε πει και την προηγούμενη φορά, θα παρακαθίσει στο Διατλαντικό Δείπνο που διοργανώνει ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Marco Rubio. Στο περιθώριο επίσης, θα οργανωθούν οι τριμερείς συναντήσεις Ελλάδας-Κύπρου-Ιορδανίας, Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου και Ελλάδας-Κύπρου-Συρίας, η οποία προέκυψε μετά την επίσκεψη του μεταβατικού Υπουργού Εξωτερικών της Συρίας στην Αθήνα. Επιπλέον, θα συμμετάσχει στο τετραμερές σχήμα συνεργασίας Ελλάδας-Ρουμανίας-Βουλγαρίας-Κροατίας και θα έχει βεβαίως και μια σειρά διμερών συναντήσεων. Οι συναντήσεις οι οποίες έχουν οριστικοποιηθεί είναι με τους ομολόγους του της Αιγύπτου, της Αλγερίας, του Μπαχρέιν, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Ιράκ, της Αρμενίας, της Γεωργίας, της Σιγκαπούρης, της Κένυας, της Γκάνας, του Νοτίου Σουδάν, της Ρουάντα, της Κόστα Ρίκα και της Χιλής. Θα έχει τέλος μια σειρά από επαφές με την ελληνική Ομογένεια και αμερικανοεβραϊκές οργανώσεις.
Στη Νέα Υόρκη θα βρίσκεται και η Υφυπουργός Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και ο Υφυπουργός κ. Θεοχάρης.
Πριν τη Νέα Υόρκη, η κα Παπαδοπούλου σήμερα, 17 Σεπτεμβρίου, μεταβαίνει στην Ουάσιγκτων. Θα πραγματοποιήσει συναντήσεις με στελέχη του Κογκρέσου, με τα οποία διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας από την προηγούμενη θητεία της ως Πρέσβυς της Ελλάδας στην Ουάσιγκτων. Και βεβαίως θα έχει επαφές και με στελέχη της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών. Μεταξύ άλλων, θα προχωρήσει και η οργάνωση του Στρατηγικού Διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα.
Ως προς τη συμμετοχή της κας Παπαδοπούλου στη Γενική Συνέλευση στη Νέα Υόρκη, θα συμμετάσχει σε μια εκδήλωση στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης που διοργανώνει η χώρα μας με θέμα τη θαλάσσια ασφάλεια και στόχο και την ανάδειξη της προτεραιότητας που έχει θέσει η Ελλάδα κατά τη διάρκεια της θητείας της στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Στην εκδήλωση θα συμμετάσχουν, πέρα από στελέχη και εκπροσώποι του ΟΗΕ, ο Γενικός Γραμματέας του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας.
Εδώ ολοκληρώνω την εισαγωγή και παρακαλώ πολύ για τις ερωτήσεις σας.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Γειά σας, Κάκη Μπαλή από την Αυγή. Θα αρχίσω από αυτό που δεν είναι άμεσο, Λιβύη, Τουρκία κλπ. Αναγνωρίζει η ελληνική κυβέρνηση θέμα γενοκτονίας αυτή τη στιγμή στη Γάζα; Και θέλει να είναι μέλος της συμμαχίας των προθύμων στην Ουκρανία;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Σε ό, τι αφορά τη Γάζα, έχει νομίζω τοποθετηθεί αρκετές φορές για αυτό το θέμα και ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών. Αναντίρρητα αυτή τη στιγμή συντελείται ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα. Η Ελλάδα σε όλους τους τόνους και με εθνικές δηλώσεις, αλλά και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, του Συμβουλίου Ασφαλείας, έχει τοποθετηθεί για θέματα που αφορούν στην κρίση στη Γάζα και γενικότερα στη Μέση Ανατολή. Τόσο σε ό,τι αφορά την ανθρωπιστική κρίση, σε ό,τι αφορά την ανάγκη και την προτεραιότητα να επιτευχθεί εκεχειρία και κατά δεύτερον να προχωρήσει το θέμα μαζικής ροής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, προκειμένου να αμβλυνθεί η ανθρωπιστική κρίση. Έχει τοποθετηθεί επίσης ως προς τα θέματα της θεσμικής και οικονομικής ενίσχυσης της Παλαιστινιακής Αρχής.
Παράλληλα, η Ελλάδα είναι στρατηγικός εταίρος του Ισραήλ. Ως στρατηγικός εταίρος του Ισραήλ και ως αξιόπιστος συνομιλητής του Ισραήλ, έχει επιστήσει πολλές φορές την προσοχή σε θέματα που άπτονται της Γάζας, όπως πρέπει να κάνει και κάθε εταίρος. Οπότε, νομίζω, θα μείνω εκεί ως προς το θέμα αυτό.
Ως προς το άλλο ερώτημά σας, νομίζω το απαντήσαμε και την προηγούμενη φορά και μένουμε στην ίδια θέση, ότι η Ελλάδα θα έχει ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας και στην αναπτυξιακή βοήθεια προς την Ουκρανία, ωστόσο, δεν προτίθεται να αποστείλει στρατεύματα στην Ουκρανία.
Χ. ΜΑΖΑΝΙΤΗΣ: Στην Τουρκία θα σας πάω. Το θέμα είναι το «Piri Reis», το οποίο η Τουρκία το βγάζει πάνω στο Αιγαίο για 10 μέρες για έρευνες. Μάλιστα πλησιάζει σε ουκ ολίγα ελληνικά νησιά και σε τμήματα των νήσων, τα οποία εμείς θεωρούμε ως μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Στον αντίποδα, έχουμε σήμερα μια μείζονα έκτακτη άσκηση που διεξάγεται με εντολή του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ σε όλο το Αιγαίο και τα νησιά και που, σύμφωνα με στρατιωτικούς κύκλους, αποτελεί και μια έμμεση απάντηση-προειδοποίηση-μήνυμα προς την Τουρκία σχετικά με τις δυνατότητες και τις προθέσεις των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Και ένα δεύτερο κομμάτι έχει να κάνει με το SAFE, όπου φαίνεται ότι η Τουρκία έχει καταφέρει να βρει τα απαραίτητα νομικά πατήματα, ούτως ώστε να μπορέσει, τελικά, να συμμετάσχει στο 35%, όπως δικαιούται, ως τρίτη χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και υποψήφιο μέλος προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στα προγράμματα του Μηχανισμού SAFE. Ευχαριστώ.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Σας ευχαριστώ. Θα σας απαντήσω σε θέματα που άπτονται της αρμοδιότητας του Υπουργείου Εξωτερικών. Κατ’ αρχάς να πω δυο λόγια για το «Piri Reis». Λοιπόν, είμαστε στη φάση που έχει εκδοθεί μια NAVTEX από την Τουρκία. Η Ελλάδα εξέδωσε μια αντι-NAVTEX, όπως προβλέπεται και, μέχρι πριν μπω στην αίθουσα, δεν έχει υπάρξει κίνηση του ωκεανογραφικού, δεν έχει δηλαδή μετακινηθεί από το λιμάνι της Σμύρνης. Παρακολουθούμε πολύ στενά το θέμα. Kαι σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα διασφαλίζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Σε ό,τι αφορά το SAFE. Κατ’ αρχάς, έχουμε παρά πολύ πρόσφατα ακόμα μία δήλωση Ευρωπαίου αξιωματούχου, του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Antonio Costa, ο οποίος ήταν απολύτως σαφής λέγοντας ότι στον Κανονισμό SAFE δεν δύνανται να συμμετέχουν χώρες, οι οποίες απειλούν με πόλεμο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αυτό το σημείο, τόσο ο Πρωθυπουργός, όσο και ο Υπουργός Εξωτερικών έχουν τοποθετηθεί με σαφήνεια. Όσο υπάρχει η απειλή πολέμου και όσο η Τουρκία επιδεικνύει αναθεωρητισμό εις βάρος της Ελλάδας, η Ελλάδα, από την πλευρά της, δεν πρόκειται να δεχτεί μια τέτοια εξέλιξη, δηλαδή την ένταξη της Τουρκίας στον κανονισμό SAFE.
Να υπενθυμίσω ότι η Ελλάδα κατάφερε να συμπεριληφθούν στο άρθρο 16 του Κανονισμού SAFE οι κανόνες επιλεξιμότητας, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται ως προϋπόθεση η συνεκτίμηση των συμφερόντων ασφαλείας και άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της. Και για να προχωρήσουμε ακόμα ένα βήμα παρακάτω και να είμαι ακόμα πιο σαφής ως προς αυτό. Για να μπει ένα τρίτο κράτος και να ενταχθεί στον Κανονισμό SAFE, στο χρηματοδοτικό αυτό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο είναι πενταετούς διάρκειας, απαιτείται η σύναψη διμερούς συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ενδιαφερόμενου τρίτου κράτους, μιας νομικά δεσμευτικής συμφωνίας. Για τη σύναψη της συμφωνίας αυτής απαιτείται ομοφωνία. Άρα μπορείτε να συνδέσετε και τα προηγούμενα που είπα, έτσι ώστε να έχετε απόλυτα πλήρη εικόνα.
Μ. ΓΚΑΣΙΑΜΗΣ: Γκασιάμης από MEGA, ένα τριπλό ερώτημα, κα Εκπρόσωπε. Κατ’ αρχήν, αν προγραμματίζεται ή αν εκτιμάτε ότι θα υπάρξει και συνάντηση του κ. Γεραπετρίτη με τον Τούρκο ομόλογό του, τον κ. Fidan, στη Νέα Υόρκη. Το δεύτερο υποερώτημα είναι κατά πόσο υπάρχει σενάριο διαχείρισης, τουλάχιστον επικοινωνιακής, το ενδεχόμενο από τη μία να έχουμε τη συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, ενώ την ίδια στιγμή θα είναι το «Piri Reis» στο Βόρειο Αιγαίο. Και το τρίτο ερώτημα είναι αν έχουμε κάποια εξέλιξη με το καλώδιο. Ευχαριστώ.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Να ξεκινήσω με τη διμερή συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας. Δεν έχει οριστικοποιηθεί μια τέτοια συνάντηση. Για το θέμα της συνάντησης του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, θα ενημερωθείτε αρμοδίως. Σε ό,τι αφορά το τρίτο ερώτημά σας, η Ελλάδα παραμένει συνεπής στην υλοποίηση του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.
Για το θέμα του Πρωθυπουργού θα ενημερωθείτε από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο.
Κ. ΦΡΥΣΣΑ: Κατερίνα Φρύσσα από ΕΡΤ. Σήμερα έχουμε τη συνάντηση με τον Λίβυο Υπουργό Εξωτερικών. Είναι η Κυβέρνηση αυτή που έχει υπογράψει το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Την ίδια στιγμή έχουμε μεγάλες μεταναστευτικές ροές στην Κρήτη. Με τι θέση πάμε, τι περιμένουμε από αυτόν τον αξιωματούχο;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Ευχαριστώ, κυρία Φρύσσα. Σε ό,τι αφορά τη Λιβύη. Με τη Λιβύη διατηρούμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας και με την Τρίπολη και με τη Βεγγάζη. Μετά τις επισκέψεις του Υπουργού και στις δύο πλευρές, έχει αναπτυχθεί μια δυναμική, την οποία επιθυμούμε και θέλουμε να διατηρήσουμε και βεβαίως να ενισχύσουμε.
Σε ό,τι αφορά το θέμα των σχέσεων, αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στο να οικοδομήσουμε λειτουργικές σχέσεις και με τις δύο πλευρές. Και βεβαίως προσβλέπουμε στην οριστική επίλυση του Λιβυκού, η οποία θα γίνει με τη διεξαγωγή αντιπροσωπευτικών και δίκαιων εκλογών, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις, από τις οποίες θα αναδειχθεί μια αντιπροσωπευτική κυβέρνηση.
Υποδέχεται ο Υπουργός Εξωτερικών σε λίγο τον κ. Al Baour. Είναι η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, η οποία είναι διεθνώς αναγνωρισμένη. Η επίσκεψη αυτή γίνεται σε συνέχεια της επίσκεψης του Υπουργού στην Τρίπολη. Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στο πολιτικό πεδίο. Είμαστε σε ετοιμότητα, δεδομένου ότι έχουν οριστεί και από τις δύο πλευρές οι τεχνικές ομάδες διαπραγμάτευσης για την επανεκκίνηση των συνομιλιών για την οριοθέτηση ΑΟΖ, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Και βεβαίως έχει σημειωθεί και ευελπιστούμε να σημειωθεί μεγαλύτερη βελτίωση στον τομέα της οικονομικής συνεργασίας. Η Λιβύη είναι ήδη σημαντικός εμπορικός εταίρος και θέλουμε να προωθήσουμε και περαιτέρω τις επενδύσεις.
Ως προς το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η θέση μας είναι γνωστή. Το άκυρο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο καταστρατηγεί το Διεθνές Δίκαιο και συνεπώς δεν δημιουργεί έννομα αποτελέσματα. Η θέση μας είναι γνωστή και στις δύο πλευρές, το έχει θέσει και στις δύο πλευρές ο Υπουργός Εξωτερικών τόσο όταν πήγε εκεί, όσο και όταν ήρθε εδώ ο Λίβυος αξιωματούχος από την πλευρά της Βεγγάζης. Σημειώνεται το γεγονός ότι το άκυρο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο δεν έχει εφαρμοστεί στην πράξη, επί του πεδίου. Και μένουμε σε αυτό.
Σε ό,τι αφορά τις μεταναστευτικές ροές, από την Τρίπολη στην Ελλάδα είναι μηδενικές. Το πρόβλημα υπάρχει από το Tobruk προς την Κρήτη. Στην προηγούμενη συνάντηση που είχαμε, τα στοιχεία των δύο τελευταίων μηνών ήταν αδιάψευστα. Είχαμε μία ραγδαία μείωση των μεταναστευτικών ροών από το Tobruk. Ένα σχόλιο για τις τελευταίες εξελίξεις είναι ότι δεν πρέπει να παραγνωρίζονται τα γενεσιουργά αίτια της μετανάστευσης, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται η γεωγραφία, καθώς και η εκτενής συνοριακή γραμμή της Λιβύης, όπου προφανώς η επιτήρηση καθίσταται δύσκολη. Οπωσδήποτε παρακολουθούμε το θέμα και παραμένουμε σε επιφυλακή και είμαστε σε επικοινωνία με το αρμόδιο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου.
Χ. ΜΑΚΡΗ: Μακρή από τα Παραπολιτικά. Θα ήθελα να ρωτήσω εάν σήμερα θα ανακοινωθούν οι ημερομηνίες έναρξης των διαπραγματεύσεων των δύο επιτροπών για τη Λιβύη σχετικά με την ΑΟΖ, με την Τρίπολη δηλαδή. Και το άλλο που ήθελα να ρωτήσω είναι εάν υπάρχει αντίδραση στις χθεσινές δηλώσεις του κ. Erdogan σχετικά με το τουρκολιβυκό και τον προσεταιρισμό του στον Haftar, την πίεση που ασκεί, αν υπάρχει αντίδραση.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Σε ό,τι αφορά την έναρξη των τεχνικών διαπραγματεύσεων, αυτό είναι κάτι το οποίο θα ανακοινωθεί, εφόσον αποφασισθεί και οριστικοποιηθεί μετά τη συνάντηση του Υπουργού Εξωτερικών με τον Λίβυο Υπουργό. Τώρα, σε ό,τι αφορά την αντίδραση η θέση μας είναι γνωστή για το τουρκολιβυκό μνημόνιο, νομίζω την επανέλαβα πολλές φορές.
Κ. ΤΣΑΜΟΥΡΗ: Τσαμούρη Κατερίνα. Συμφωνεί η λιβυκή πλευρά για έναρξη συζητήσεων εντός Οκτωβρίου – και ας μην έχουμε συγκεκριμένη ημερομηνία – αν συμφωνούν για το εντός Οκτωβρίου που είπε ο Υπουργός. Και επίσης αν η Chevron κάνει έρευνες στη Λιβύη, μη σεβόμενη τη μέση γραμμή, τι κάνουμε; Σε περιοχή που οι Λίβυοι και οι Τούρκοι, η Τρίπολη και η Άγκυρα, θεωρούν αμφισβητούμενη. Και αν έχουμε τέτοια πληροφορία από τα στελέχη της Chevron, με τα οποία είχαμε επαφές την προηγούμενη εβδομάδα. Αν υπάρξει ζήτημα, πώς εμείς θα αντιδράσουμε, εάν έχουμε τέτοια πληροφορία, αν υπάρξει κάποιο σενάριο – απάντηση;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Το θέμα του εντός Οκτωβρίου είναι κάτι το οποίο το έχει αναφέρει και πρόσφατα στη συνέντευξή του ο Υπουργός, οπότε μένουμε σε αυτό και θα το δούμε και σε λίγες ώρες. Σε ό,τι αφορά το δεύτερο ερώτημά σας, εδώ θα ήθελα απλά και μόνο να τονίσω ό,τι ανέφερα στην εισαγωγή σε ό,τι αφορά την εκδήλωση ενδιαφέροντος της Chevron για τα ελληνικά οικόπεδα νοτίως της Κρήτης. Και κατά δεύτερον ότι η Ελλάδα διασφαλίζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
S. RISTOVSKA: Sanja Ristovska Πρακτορείο Ειδήσεων ΜΙΑ της Βόρειας Μακεδονίας. Για τις συναντήσεις στη Νέα Υόρκη που λέγαμε, είναι προγραμματισμένη κάποια με τον Mucunski, με τον ομόλογο του Υπουργού;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Δεν έχει οριστικοποιηθεί κάτι προς το παρόν. Όταν έχω κάτι θα ανακοινωθεί.
Κ. ΑΛΑΤΖΑΣ: Αλατζάς Κώστας από Εφημερίδα των Συντακτών και Action 24. Δύο ερωτήματα. Με βάση τα προγράμματα του Πρωθυπουργού και του Τούρκου Προέδρου για την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, η μόνη ημερομηνία που συμπίπτουν και οι δύο στη Νέα Υόρκη είναι η 23η Σεπτεμβρίου. Έχει γίνει κάτι; Έχει οριστεί η συνάντηση; Είμαστε σε επαφές; Με δεδομένο αυτό το χρονικό ορόσημο. Το πρώτο ερώτημα. Και το δεύτερο ερώτημα, ποια θα είναι η αντίδραση της Ελλάδας σε περίπτωση που εξέλθει από τον κόλπο της Σμύρνης το τουρκικό ερευνητικό «Piri Reis»;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Έχω τοποθετηθεί και για τα δύο. Σε ό,τι αφορά το πρώτο για την ενδεχόμενη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, θα ανακοινωθεί αρμοδίως, πότε και αν θα πραγματοποιηθεί. Σε ό,τι αφορά επίσης το «Piri Reis» και στην περίπτωση που βεβαίως θίξει ή παραβιάζονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, η Ελλάδα, όπως είπα και θα επαναλάβω, διασφαλίζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Υ. MALINOV: Γειά σας, Yuri Malinov από το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS. Θέλω να ρωτήσω, έχω διαβάσει στον ελληνικό τύπο, συγκεκριμένα στο Pronews, μια είδηση ότι η Ελλάδα αρνήθηκε μαζί με τρεις άλλες χώρες να επιβάλει περιορισμούς στη λήψη βίζας για Ρώσους πολίτες. Ήθελα να σας ρωτήσω για αυτό το θέμα. Αν μπορείτε να το επιβεβαιώσετε το θέμα αυτό. Δηλαδή ήταν πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η Ελλάδα μαζί με τις άλλες χώρες, όπως γράφεται, μπλόκαρε απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορά δυσμενείς ρυθμίσεις κατά των Ρώσων.
****H Ελλάδα, από την πρώτη στιγμή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τήρησε ξεκάθαρη στάση καταδικάζοντάς την κατηγορηματικά και υποστηρίζοντας τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο πλαίσιο της ΕΕ ως απάντηση, περιλαμβανομένου του τομέα των θεωρήσεων. Τονίζοντας, ωστόσο, παράλληλα ότι το πρόβλημα δεν είναι ο ρωσικός λαός, με τον οποίον άλλωστε μας συνδέουν μακραίωνοι δεσμοί, αλλά η απόφαση της ρωσικής ηγεσίας να επιτεθεί σε ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος.
Κ. ΤΣΑΜΟΥΡΗ: Επειδή είναι σε εξέλιξη μια πορεία αλληλεγγύης προς τη Γάζα από Έλληνες, αλλά και διεθνείς ακτιβιστές, σε περίπτωση που δεν καταφέρουν να προσεγγίσουν ή υπάρξει το οποιοδήποτε πρόβλημα εκ μέρους των ισραηλινών αρχών, υπάρχει κάποια πρόβλεψη για το πώς θα προστατευτούν ή πώς θα διαμεσολαβήσει η ελληνική πλευρά;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Σας ευχαριστώ. Επειδή ακριβώς είναι σε εξέλιξη, το παρακολουθούμε στενά. Και στο σημείο αυτό, αυτό που μπορώ να πω είναι ότι η Ελλάδα μεριμνά για την τήρηση των όρων της ασφαλούς ναυσιπλοΐας.